The Young And Prodigious T.S. Spivet
verdeler
acteur/actrice (10)
regisseur (1)
producent (4)
Jean-Pierre Jeunets passage op het Film Fest Gent ging niet onopgemerkt voorbij. De praatvaardige Fransman gaf acte de présence bij alle drie de voorstellingen van “The Young And Prodigious T.S. Spivet”, en verblijdde het publiek bij de eerste voorstelling zelfs op met een Q&A. Gedurende meer dan een uur antwoordde hij na de projectie honderduit op vragen die hem door Jan Temmerman van De Morgen – en het publiek – werden gesteld. Eén van de dingen die we tijdens die Q&A leerden is dat de kans klein is dat Jeunet ooit nog een film in Amerika draait. Na het debacle van “Alien: Resurrection” en het stopzetten van de door Ang Lee overgenomen adaptatie van Yann Martels “Life Of Pi” heeft de sympathieke cineast klaarduidelijk genoeg van cut en action in Hollywood.
De nieuwe Jeunet heeft weliswaar een Engelse titel en is gebaseerd op een Amerikaans boek, toch is dit een Frans-Canadese productie waar Jeunet zijn hart en ziel in kwijt kon zonder al te veel rekening te moeten houden met bemoeienissen van – dixit Jeunet – geldtellende studiobobo’s die geen kaas hebben gegeten van filmcultuur.
“The Young And Prodigious T.S. Spivet” is gebaseerd op de gelauwerde bestseller “The Selected Works Of T.S. Spivet” van Reif Larsen uit 2009. Een boek dat zowel opviel door de taal en narratieve experimenten als door de illustraties, en dat destijds de inzet was van een opbodstrijd tussen tien uitgeverijen. Het literaire werk werd van meet af aan goed ontvangen. Stephen King omschreef het als een mengeling van “Tom Sawyer” en “Little Miss Sunshine” en noemde het een onmisbaar boek. Een verfilming kon dus eigenlijk niet uitblijven, en Jeunet maakte er een prent van die evengoed “Le Cousin Américan D’Amélie Poulain” kon hebben geheten.
Hoofdpersonage T.S. Spivet (sterke vertolking van nieuwkomer Kyle Catlett) is een twaalfjarig genie dat met zijn ouders, broer en zus op een ranch woont in het gehucht Divide, in Montana. De dood van zijn broertje werpt een smet op zijn jonge leven dat voorts wordt gedomineerd door een cowboyvader, een insecten verzamelende moeder (Helena Bonham Carter) en een van showbizz dromende zus. Wanneer hij erin slaagt om een maquette te maken van het perpetuum mobile (in het boek gaat het om een getekende schets) wordt hij uitgenodigd door het Smithsonian Museum om in Washington DC een prestigieuze prijs in ontvangst te nemen. En dat zonder dat ze weten dat Spivet nog maar twaalf jaar is, en geen volwassen man. T.S.’ ouders weten niet af van de onderscheiding en de jongen wil dat ook zo houden. Zijn ouders om toestemming vragen is er niet bij, en als een dief in de nacht besluit T.S. naar Washington te reizen, al liftend en als verstekeling op goederentreinen. Genoeg bouwstenen voor een tragikomisch coming of age-verhaal met andere woorden.
Dat Jeunet zich aangetrokken voelde tot de roman, hoeft niet te verwonderen. De man heeft iets voor epische verhalen die hij kan stofferen met visuele vondsten en geinige effecten, en wie Larsens proza leest zal geen moeite hebben om toe te geven dat Jeunet de juiste man op de juiste plaats is voor de verfilming ervan. Of dat toch minstens bleek te zijn. T.S. Spivets tocht vat in Jeunets handen helaas nooit echt vuur. Jeunet jongleert weliswaar met genoeg originele kegels en ringen – inclusief 3D-tierlantijntjes – om bijna twee uur lang gecharmeerd te zijn, de echte verwondering of emoties blijven echter uit. Misschien omdat Jeunet zich niet echt thuis voelt op de Amerikaanse prairie, misschien omdat hij binnen de krijtlijnen van het boek te weinig ruimte had voor eigen invulling of misschien omdat niet elk magisch-realistisch verhaal over een buitenbeentje dat door haar of zijn daden de wereld rondom hem verandert het in zich heeft om uit te groeien tot viersterrenkijkvoer.
Feit is dat de avonturen van de jonge Spivet en de voice over hier leiden naar een onevenwichtig resultaat, waarbij vooral de zwaar in de verf gezette avonturen in Washington (inclusief het parodiëren van de Amerikaanse talkshows) vloeken met de meer poëtische passages die ervoor komen. Of hoe mooie cinema – wat “The Young And Prodigious T.S. Spivet” ontegensprekelijk is – niet altijd voor een krop in de keel of jeuk in de buik zorgt.
Gezien op het Filmfestival van Gent.