Waar eindigen psychoses en waar begint de realiteit ?  Een pertinente vraag die wordt gesteld door scenarist-regisseur Jeff Nicholas in het gelauwerde “Take Shelter”. Het is natuurlijk niet de eerste filmmaker die deze vraag in de groep gooit, en het zal waarschijnlijk niet de laatste zijn. Een volledig rijtje opsommen van gelijkaardige titels zou ons te ver leiden, meer weet alvast dat “Take Shelter” in de zelfde dwangbuiskamer verblijft als onder andere “Repulsion”, “Fight Club” en “Black Swan”. Dit zijn al geen vlot toegankelijke films, en Nichols doet er met “Take Shelter” nog een schep bovenop. Door alles heel traag te vertellen, het aantal shocks “low key” te houden en op het eind – als puntje bij paaltje behoort te komen – maar heel weinig antwoorden te bieden.
Wat maakt dat “Take Shelter” goed scoort op festivals en in de zogenaamde arthousecinema’s, maar het grote publiek niet zomaar op 1-2-3 zal overdonderen. Toch raden we jullie aan om “Take Shelter” een kans te geven. Is het niet voor de broeierige ondertoon, dan toch zeker voor de uitstekende vertolkingen van Michael Shannon en Elizabeth Chastain.

“Take Shelter” speelt zich af in het plattelandsdorp Lagrange, in Ohio. Curtis LaForche (Shannon) woont er samen met zijn echtgenote Samantha (Chastain) en doof dochtertje Hannah. Hij werkt bij een bouwfirma en heeft naast zijn werk en gezin nog maar weinig tijd over om de boerderij waarop hij woont behoorlijk op te knappen. Op een dag begint Curtis vreemde visioenen te krijgen: hij ziet tekenen die wijzen op een naderende apocalyptische storm, vreest dat iemand zijn dochter wil ontvoeren en vertrouwt na verloop van tijd zelfs zijn beste vriend/collega niet meer. Om zich te beschermen tegen het naderend onheil begint hij op zijn land een schuilkelder te bouwen. Dit tot onbegrip van onder meer Samantha, die het steeds moeilijker krijgt om het gedrag van Curtis te begrijpen. Toch verbindt de liefde voor elkaar en voor hun dochter elkaar, zelfs als de crisis hard toeslaat. Blijft bovendien de vraag of Curtis gek is, of dat hij echt de ontvanger is van signalen die op de ondergang van de/zijn wereld wijzen.

Nichols schenkt (in tegenstelling tot Polanski, Fincher en Aronofsky) geen pasklare antwoorden. Hij strooit wel gretig met aanwijzingen in het rond (zo blijkt Curtis’ moeder in een psychiatrische instelling te verblijven), maar het ‘echt of fantasie’-vraagstuk blijft onbeantwoord. Kan frustrerend zijn voor sommige kijkers, maar eigenlijk is het open eind niet zo erg. Nichols vertelt in de eerste plaats immers een verhaal over de liefde tussen een man en een vrouw, en hoe die liefde en verbondenheid met vallen en opstaan intact blijft als de wereld rondom hen in vraag wordt gesteld. Wat niet wil zeggen dat Nichols bespaart op het thrilleraspect: sommige scènes zijn behoorlijk angstaanjagend in beeld gebracht (de zwerm vogels), wat er dan weer toe leidde dat “Take Shelter” genomineerd was voor de jaarlijkse Saturn Awards (de Oscars voor het horror-, sf- en thrillergenre zeg maar), waar hij het moest opnemen tegen “The Girl With The Dragon Tattoo”, “Contagion”, “The Devil’s Double”, “The Grey” en “The Thing”. Winnaar in deze categorie werd trouwens “The Girl With The Dragon Tattoo”. Chastain en Shannon waren op de Saturn Awards eveneens genomineerd als beste actrice en acteur, en Shannon mocht daadwerkelijk met het acteursbeeldje naar huis, daarmee onder andere Antonio Banderas (voor Almodovars “La Piel Que Habito”) verslaand.

De kans dat Shannon ooit eens een Oscar voor beste acteur wint, is trouwens niet ondenkbaar. De man is al een paar jaar bezig aan een opmerkelijke opmars (met als uitschieters onder andere zijn vertolkingen in William Friedkins “Bug” en Sam Mendes’ “Revolutionary Road”) en gooit ook op tv hoge ogen met zijn rol in de uitstekende HBO-reeks “Boardwalk Empire”. Later dit jaar maakt hij nog zijn opwachting als slechterik in de vlotte publieksthriller “Premium Rush” en volgend jaar is hij te zien als General Zod in de “Superman”-reboot “Man Of Steel”.

Geen makkelijke prent dus, deze “Take Shelter”, waar wie volhoudt en zich niet laat op stang jagen door een ogenschijnlijk gebrek aan actie of relevantie, glijdt tegen het eind van de rit misschien zelf wel onder de sofa om zich te beschermen tegen de grote boze buitenwereld. Met andere woorden, “Take Shelter” kruipt ofwel traag maar zeker onder de huid, of laat je Siberisch koud. Alles behalve kant-en-klare cinema dus, en zo hebben we ze wel graag, hier bij Filmfreak.

De extra’s voegen niet veel toe om het mysterie te ontrafelen. In een summiere making of komen zowel de regisseur als belangrijkste acteurs even aan het woord, maar meer dan wat doorzichtige journalistenpraat is er niet te rapen. Het pakket wordt afgerond met de trailer en een handvol verwijderde scènes.