Vlagen van My Fair Lady in Educating Rita: ver verborgen zitten ze niet. En dat komt omdat Willy Russell de inspiratie voor zijn in 1980 in Londen in première gegane tweeakter Educating Rita ging halen bij George Bernard Shaws Pygmalion. En dat stuk was dan weer de inspiratie voor de Audrey Hepburn-klassieker My Fair Lady. C’est simple comme good morning.

Student en docent van dienst in Russells stuk en script zijn Susan en Frank. Al noemt Susan zichzelf liever Rita, waardoor deze prent dus niet Educating Susan als titel heeft. Susan/Rita is een zesentwintigjarige kapster uit Liverpool die uit haar arbeidersmilieu wil breken door zich aan de universiteit in te schrijven voor een cursus literatuur. Potgrond voor de geest, men kan er niet genoeg in woelen. Docent Frank blijkt een gedesillusioneerde ex-dichter die zijn zielenheil verdrinkt in sloten alcohol en meer dronken dan nuchter vooraan de klas staat of zit. Uiteraard blijken de twee elkaars tegenpolen, en helpen ze elkaar uiteindelijk om elk op hun eigen manier uit hun cocon te breken en het leven voluit te omarmen.

Feelgoodcinema dus, gedragen door de enthousiaste vertolkingen van Julie Walters en Michael Caine. Walters was trouwens ook in de oorspronkelijke theaterproductie te zien als Susan annex Rita. Caine liet ooit optekenen dat Educating Rita de laatste goede film was waaraan hij had meegewerkt vooraleer hij mentaal met pensioen ging. De grapjurk. Regisseur/producent Lewis Gilbert had nogal wat moeite om Amerikaanse cofinanciering te vinden voor de verfilming van Russells stuk. De geldschieters van Columbia Pictures vroegen Gilbert aanvankelijk om de rollen voor te leggen aan Paul Newman en Dolly Parton en het verhaal te verkassen van Engeland naar Amerika. Een vastberaden njet was hun deel. Uiteindelijk kreeg Gilbert Walters pas aan boord om haar theaterrol te hernemen nadat Caine was gecast in de hoofdrol.

Zoals wel meer het geval is in de magische zevende kunst valt alles wat netjes in de plooien moet vallen uiteindelijk in de plooien. De centrale vertolkingen en de algemene schwung van het geheel maken van Educating Rita eenvoudig, complexloos en zonnig vertier. Al was niet iedereen onder de indruk: de New York Times had het over een pretentieuze en vulgariserende komedie over Engelse literatuur voor mensen die waarschijnlijk zelf nog nooit een boek hebben gelezen. Nou nou. Al kreeg Educating Rita sowieso meer bijval in Engeland en Europa dan in Amerika. Het zal het cultuurverschil zijn.

Gilbert probeerde na de eeuwwisseling nog om een Afro-Amerikaanse remake van Educating Rita op poten te zetten met Halle Berry en Denzel Washington in de hoofdrollen, maar dat project geraakte (gelukkig) nooit van de grond. Zo werd de erfenis van deze film alvast niet onteerd door een remake die waarschijnlijk weinig tot niets aan het sprankelende origineel zou kunnen bijbrengen.