Een halve blik op de openingsscène volstaat om te weten dat The Dark Knight meer is dan zomaar een stripverfilming. Meer zelfs: die scène lijkt ontsnapt uit pakweg Michael Manns Heat. Dit vergelijken met de rondvliegende bakstenen uit The Incredible Hulk is zinloos, en zelfs de vergelijking met de Batman-films van Tim Burton houdt maar weinig steek meer. Burton leverde destijds twee knappe interpretaties af van Bob Kanes 'gevleugelde wreker' (de Joel Schumacher-vehikels zwijgen we wijselijk dood), maar de reboot die Christopher Nolan drie jaar geleden opstartte met Batman Begins is heel andere koek. Deze sequel is het bewijs dat Hollywood toch nog niet bezweken is onder het gewicht van ziel- en doelloze producties, en dat er nog steeds genoeg talent aanwezig is om een film te maken die boven de middelmatige massa uitstijgt. Akkoord, die vlieger gaat waarschijnlijk maar grotendeels op zolang die filmpjes geld op brengen, maar toch… Zonder daarom een meesterwerk te zijn (daarvoor zijn er iets teveel schoonheidsfoutjes), steekt The Dark Knight alvast met kop en schouders uit boven de rest van het zomeraanbod. En dat is een zachte manier om te zeggen dat dit filmpje zich terecht een instantklassieker mag noemen.

Bravo dan ook dat Warner Bros carte blanche gaf aan Christopher Nolan om het universum van Bob Kane in een donkere richting te stuwen. Dit is een film met ballen die vooral de volwassener strip- en filmliefhebber zal aanspreken. De grappen zijn schaars en nooit infantiel, de actie is ondergeschikt aan de karaktertekening en de cast zou zelfs in zijn geheel niet misstaan in een Martin Scorsese-prent. Dat de film extra en ongewilde publiciteit krijgt door het overlijden van Heath Ledger eerder dit jaar is onvermijdelijk, maar een beetje jammer. Het is immers een film die ook zonder het 'martelaarschap' van Ledger overeind blijft.

Het zijn donkere dagen in Gotham City: de georganiseerde maffia regeert (meteen ook leuk om Eric Roberts nog eens in een A-film aan het werk te zien), en brave wetsdienaars als Gordon (Gary Oldman) komen handen tekort om de snoodaards te arresteren, of om de corruptie vanuit eigen rangen te stoppen. Een occassionele knokpartij met Batman (Christian Bale met een wel heel diepe stripheldstem) volstaat niet langer om de straten misdaadvrij te houden. De nieuwe procureur Harvey Dent (een uitstekende Aaron Eckhart) belooft harde maatregelen, maar ook hij slaagt er niet in om zijn 'zero tolerance'-beleid in daden om te zetten. Zeker niet als The Joker (ja, dit zou wel eens de beste Heath Ledger-vertolking ooit kunnen zijn) op het toneel verschijnt. Een met clownsmakeup uitgeruste psychopaat die er zijn hand niet voor omdraait om ziekenhuizen op te blazen in de hoop zo Batman te kunnen ontmaskeren. Door eerst de maffiabazen tegen elkaar op te zetten en hen later terug te verenigen krijgt hij het krediet om de strijd tussen goed en kwaad naar een hoger niveau op te krikken…

Christopher Nolan (die het scenario samen met zijn broer Jonathan schreef) kiest voor een goed gevuld verhaalpalet: deze film gaat over meer dan zomaar de strijd tussen Batman en The Joker. Het resultaat leunt dichter aan bij de vigilante controverse van Dirty Harry dan bij eender welke superheldenfilm. Sommige verhaalwendingen lijken daardoor een beetje 'far out', maar ze werken wel. De cast doet het nagenoeg perfect: het is moeilijk om Bale, Oldman, Ledger of Eckhart op een valse noot te betrappen, en ook de overige bijrollen zijn sterk. Michael Caine en Morgan Freeman doen wat ze kunnen en moeten met hun reprises van Alfred en Lucius Fox (meteen de enige twee die voor wat comic relief mogen zorgen), en Maggie Gyllenhaal laat Katie Holmes een welgevormd poepje ruiken met haar interpretatie van Maggie Dawes, die schippert tussen haar liefde voor Bruce Wayne en Harvey Dent.

Nolan serveert een film die twee uur en en half uur entertaint, en die maar een paar keer de bal misslaat. De scène met Scarecrow (Cillian Murphy) die een brugje moet slaan met Batman Begins, is nogal warrig, en hier en daar zijn er scènes die geen degelijke afwerking krijgen. De scène waarin The Joker het feestje bij Bruce Wayne verstoort is hier een voorbeeld van. Ja, we kunnen aannemen dat The Joker en zijn bende weinig tegenstand krijgen bij het verlaten van het gebouw, maar een korte afronding van deze scène was wenselijk. Nu lijkt het wat meer op een slordige montage, en dat valt op in een film die grotendeels wel sterk in elkaar zit. Zo zijn er trouwens nog een paar scènes die onaf lijken (of er op het laatste moment uitgeknipt zijn), maar dat zijn vergeefbare uitschuivers in een film waar voor het merendeel weinig spelden tussen te krijgen zijn. Om het met de woorden van Barnum zaliger te zeggen: gaat dat zien, gaat dat zien.