In tegenstelling tot de “Mission: Impossible-franchise” blijft “The Man From U.N.C.L.E.” trouw aan de wortels van zijn conceptie. De jaren zestig dus. Waar Ethan Hunt op het witte doek van meet af aan een kind van zijn tijd was, mogen Napoleon Solo (Henry Cavill) en Illya Kuryakin (Arnie Hammer) elkaar opnieuw begroeten in het midden van de Koude Oorlog. In 1963 om precies te zijn, in de wijde omtrek van Checkpoint Charlie. Waar zich een plot ontspint waarin de Amerikaan van de CIA en de Rus van de KGB zich genoodzaakt zien om samen te werken om een atoombom buit te maken die in handen is van een nazivriendelijke adellijke Italiaanse sloerie.

“The Man From U.N.C.L.E.” liep oorspronkelijk op het kleine scherm tussen 1964 en 1968, in volle Sean Connery als 007-periode. Het was meteen duidelijk waar bedenker Sam Rolfe de mosterd haalde. En dan nog wel met de hulp van Ian Fleming zelf. Op vraag van coproducent Norman Felton bedacht Fleming een paar concepten voor de reeks. Opvallend is bijvoorbeeld dat de personagenaam Napoleon Solo ook uit de koker van Fleming kwam, en dat een van werktitels van de serie 'Ian Fleming’s Solo' was. U.N.C.L.E. staat trouwens voor ‘United Network Command for Law and Enforcement’. In de film zelf wordt dit pas helemaal aan het eind meegegeven, en dan enkel voor kijkers die oplettend en/of snel genoeg zijn om de eindgeneriek te ontcijferen. Bedoeling was dat Napoleon Solo de echte held van de serie was. Het publiek was echter zo opgetogen met het personage van Illya Kuryakin dat hij al snel een rol op het voorplan kreeg. Waardoor “The Men From U.N.C.L.E.” eigenlijk een meer accuratere titel is. Robert Vaughn vertolkte Solo en David McCallum Kuryakin in honderdenvijf afleveringen. De serie was zo populair dat sommige afleveringen gebundeld werden als langspeelfilm en dat er een spin-offserie kwam met als titel “The Girl From U.N.C.L.E.” met Stefanie Powers in de rol van agente April Dancer.  

Op een volwaardige bioscoopfilm bleef het lang wachten. Producent John Davis kocht de rechten in 1993. Midden jaren negentig staken de eerste plannen de kop op, en zelfs Quentin Tarantino was even verbonden aan een U.N.C.L.E.-project. Ergens na “Pulp Fiction” was dat. Uiteindelijk gaf hij toch de voorkeur aan een persoonlijk project, en dat werd “Jackie Brown”. Davis beweert dat er op een tijdsspanne van twintig jaar zo’n vijftien verschillende scripts zijn geschreven, maar geen enkel daarvan kreeg groen licht. Ook niet toen Matthew Vaughn interesse toonde in het project. Uiteindelijk werd het pas menens rond 2010. Het uitverkoren script was dat van Scott Z. Burns (“The Bourne Ultimatum”, The Informant !, “Contagion”) en Steven Soderbergh verklaarde zich akkoord om de film te regisseren, met George Clooney in de rol van Solo. Opnieuw stak averij de kop op: Clooney kreeg last van een rugletsel, Soderbergh zag het zonder George niet zitten en kreeg bovendien niet het budget dat hij wou. Waarop Guy Ritchie het project overnam, een nieuw script schreef en Tom Cruise zover kreeg om de h-oofdrol te vertolken. Al verliet die alsnog het project omdat hij zich toch wou concentreren op de “M:I”-franchise. Waarop vervolgens Henry “Superman/Man Of Steel” Cavill het maatpak van Napoleon Solo mocht aantrekken.

Dit origineverhaal in de swinging sixties situeren, is zonder twijfel de slimste zet van Ritchie en co. Het plotmechanisme is op zich immers aan de magere kant, waardoor het vooral de sixties eye candy is die met het meeste applaus aan de haal gaat. Het lijkt wel alsof negentig procent van het totale budget van vijfenzeventig miljoen dollar naar de jurken en juwelen van Alicia Vikander en Elizabeth Debicki is gegaan, zo overdadig is de kitsch geaccentueerd. Beide dames zitten uitzonderlijk goed in hun vel. Vikander toont opnieuw haar talent als rijzende ster, en is heerlijk speels als dubbelagente met automechanicakwaliteiten. De relatief onbekende Debicki (haar bekendste rol dusver was een bijrol in “The Great Gatsby) amuseert zich duchtig als femme fatale met een oog voor de betere Bond-geïnspireerde gadgets. Cavill en Hammer doen eveneens hun best om de strakzittende charme van Vaughn en McCallum te evenaren, en dat levert een fiks aantal geestige en amusante scènes op.

Om de een of andere reden weet Ritchie die scènes niet samen te kneden tot een hecht adrenalinegeheel, waardoor de som van het geheel niet zo sterk is als de losse componenten apart. Nochtans is er niks mis met de aankleding: de jaren zestig swingen en zingen, de setpieces zijn verzorgd … en toch ontbreekt er iets. Of misschien is het toch de neiging van Ritchie om af en toe totaal overbodig uit te pakken met de stijl die hij in “Sherlock Holmes” hanteerde die de kat de kritische bel aanbindt. Het meest zichtbaar uit de toon vallend is een scène waarin Ritchie de camera heel dicht op het gezicht van een gehavende Vikander richt met op de achtergrond een warrig gechoreografeerde vechtscène. Kniesorig muggengezift misschien, al zorgt het er toch voor dat deze prent zijn derde ster boogscheutgewijs misloopt. Of hoe Ritchie eigenlijk twee keer door Tom Cruise in de voet is geschoten: de eerste keer toen hij het project verliet en de tweede keer toen bleek dat “Rogue Nation” “U.N.C.L.E.” moeiteloos overklast. In die optiek is het jammer dat het een succes van een franchise vaak nog wordt bepaald door de starpower. Met Cruise was dit ongetwijfeld een succes geweest, en kwamen er zeker vervolgen. Nu is de ontvangst – in Amerika althans – aan de lauwe kant, en is de kans op “The Sequel From U.N.C.L.E.” zo goed als onbestaande. Terwijl er vast nog groeipotentieel in de franchise zit.