Invictus

Goed
Invictus
2009
13/01/2010
langspeelfilm
133 minuten
speelfilm

verdeler

Warner Bros Warner Bros

acteur/actrice (2)

Morgan Freeman Morgan Freeman →  Nelson Mandela
Matt Damon Matt Damon →  Francois Pienaar

regisseur (1)

producent (4)

Robert Lorenz Robert Lorenz
Lori McCreary
Mace Neufeld
Invictus

In mei blaast Clint Eastwood tachtig verjaardagskaarsen uit, maar de man denkt nog lang niet aan rentenieren. Vorig jaar schonk hij de pelliculeminnende goegemeente met “Gran Torino” naar eigen zeggen zijn afscheid als acteur, zijn liefde voor het regisseursmétier spat echter nog steeds van het doek in “Invictus”, zijn dertigste film achter de camera. Zijn beste is het zeker niet: daarvoor is dit waargebeurd verhaal te voorspelbaar en te klassiek opgebouwd, maar het schijnbaar gemak waarmee Eastwood andermaal een entertainende prent aan zijn filmografie toevoegt dwingt toch maar weer respect af.

De oorspronkelijke titel van de film was “The Human Heart”, maar gelukkig werd dat ‘tv-film van de week’-gevoel vervangen door het robuustere “Invictus” (Latijns voor onoverwinnelijk), ook de titel van een in 1875 gepubliceerd gedicht van William Ernest Henley waarvan tekstflarden in de film hun opwachting maken. Eastwood heeft al eerder films gemaakt waarin de karakterstudie het haalde op de actie of waarin beide elementen aan elkaar gewaagd waren, maar toch lijkt het onderwerp van deze film (een focus op Nelson Mandela’s eerste jaren als Zuid-Afrikaanse president) niet meteen op Eastwoods lijf geschreven. “Invictus” is in de eerste plaats het troetelproject van Morgan Freeman, die er al lang van droomde om Nelson Mandela te vertolken. Het liefst in een uitgebreide biografische film, maar dat bleek uiteindelijk niet haalbaar. Wanneer Freeman het boek “Playing The Enemy” van John Carlin ontdekte, wist hij meteen dat hij met die episode uit het leven van Mandela een waardig alternatief had gevonden. Eastwood moest niet lang nadenken over de kans om nog eens met Freeman samen te werken, getuige het succes (zowel bij het publiek als bij de critici) van “Unforgiven” en “Million Dollar Baby”.

Invictus

De film begint (met handig gemanipuleerde) archiefbeelden waarin kort de periode wordt geschetst tussen de vrijlating van Mandela van Robbeneiland en zijn historische verkiezing in 1994 als eerste zwarte president van Zuid-Afrika. Mandela zoekt ijverig naar manieren om zijn land er bovenop te helpen: de crimininaliteit swingt de pan uit, de Rand is amper nog een stuiver waard en de spanningen tussen de blanke en zwarte gemeenschappen blijft bestaan. Wanneer hij ongeveer een jaar in het presidentiële zadel zit, dient zich een gouden opportuniteit aan om de natie te verenigen: het wereldkampioenschap rugby. Zuid-Afrika is als gastland rechtstreeks geplaatst, en dat is misschien maar goed ook, want De Springbokken bakken er niet veel van. Maar dat is buiten Mandela gerekend: dankzij zijn charisma weet hij het team van aanvoerder François Pienaar Matt Damon) te inspireren en slaagt hij erin om de nationale rugbyploeg terug op de kaart te zetten, ook bij de zwarte bevolking. En op zich was dit al een prestatie, omdat de hoofdzakelijk uit blanke spelers bestaande ploeg niet echt leefde binnen de zwarte gemeenschap. Wanneer De Springbokken er bovendien in slagen om de finale van het wereldkampioenschap te halen, weet Mandela dat hij (even) zijn droom van een verenigde natie heeft bereikt…

Invictus

De welhaast devote aanpak van Eastwood is niet voor cynici: Morgan Freeman (als er een rol is waarvoor hij in de wieg gelegd was, dan is het die van Nelson Mandela wel) en Matt Damon oreren op twee uur meer Bond Zonder Naam-zegswijzen dan een katholieke vrouwenvereniging op teambuildingweek. Dus ja, het is makkelijk om “Invinctus” af te doen als een weinig genuanceerde Mandelaverering of misschien zelfs als zoutloze oudezakkencinema, maar daarmee gaan de kritikasters voorbij aan Eastwoods gebruikelijke, vaak sobere panache. Zowel de rugbywedstrijden (en zeker de finale tussen Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland) als Mandela’s presidentiële doen en laten worden met vaste hand in beeld gebracht. Let vooral op de vele scènes tussen Mandela’s zwarte en blanke bodyguards, allemaal exemplarisch voor het gemak waarmee Eastwood zonder ingewikkelde truukjes of overbodige franjes zijn vak tot in de vingertoppen beheerst.

“Invictus” is degelijke en betrouwbare cinema, net zoals we dat van Eastwood gewend zijn. Benieuwd alvast wat onze favoriete Hollywoodworkaholic gaat bakken van het bovennatuurlijk thrillerdrama “Hereafter”, de film die hij momenteel aan het inblikken is.

Alex De Rouck
Weekend Box Office VS
11-12-2009 Plaats 3 $ 8.611.147
18-12-2009 Plaats 6 $ 4.203.171
25-12-2009 Plaats 10 $ 4.067.541
01-01-2010 Plaats 9 $ 3.909.312


Synopsis

Genomineerd voor 3 Golden Globes : Beste Acteur (Morgan Freeman), Beste Acteur in een Bijrol (Matt Damon) en Beste Regisseur (Clint Eastwood).

Zie ook: Invictus (DVD)