Het mag dan wel risicovol zijn om een afgeronde franchise opnieuw op te starten na een aantal jaar winterslaap, het universum van J.K. Rowling bewees met “Fantastic Beasts And Where To Find Them” risicobestendig te zijn. De naam Harry Potter klinkt immers als een klok, en zelfs al is Potter niet aanwezig in deze prequel(reeks), de fanclub bleek groot genoeg om de prent wereldwijd naar een bioscooprecette van 812 miljoen dollar te stuwen. En dat is veel, ja.

De blijvende drijvende kracht van Rowling goed inschatten was dus een slimme zet van Warner. Niet in het minst omdat de Britse schrijfster het vuur zelf ook laaiend houdt met nieuw Potter-proza, themaparken en tentoonstellingen. Bovendien worden de acht Potter-films elk jaar opnieuw uitgebracht op dvd en blu-ray in een nog gelimiteerdere verpakking en her en der worden er zelfs baby’s gedoopt met de naam Voldemort. Al kan dat laatste ook een kwakkel van een of andere nieuwsprimaat zijn.

Dit alles om in te leiden dat het niet hoeft te verwonderen dat Warner Harry Potter en co ook op het grote witte doek actief wil houden. Als het niet met Potter zelf kan, dan toch met het J.K. Rowling-universum. Logisch gevolg: een spin-offreeks waarvan er vijf titels zijn ingepland. Kassa kassa voor Warner op zijn minst tot in 2026 dus. Wie al die commerciële uitbuiting niet ziet zitten haalt toch best even de toverstaf van onder de mottenballen en roept ”keernekeerweere cynico”, want “Fantastic Beasts And Where To Find Them” blijkt een heerlijke familiefilm te zijn. Een die als groot voordeel heeft dat hij niet (te) trouw Rowlings boeken moet volgen, maar een universum kan ontwikkelen dat volledig op maat van de zevende kunst is gemodelleerd. Toeval of niet,”Fantastic Beasts And Where To Find Them” heeft daardoor al meteen filmisch meer superduperio te bieden dan de acht “Harry Potter”-adaptaties samen.

In de “Harry Potter”-reeks wordt in het eerste deel heel kort ene Newt Scamander vermeld als auteur van het op de Hogwarts’ lectuurlijst staande “Fantastic Beasts And Where To Find Them”, een encyclopedisch naslagwerk van fabeldieren. In 2001 schreef J.K. Rowling dat boek gimmickgewijs uit, en de opbrengst daarvan ging grotendeels naar de Britse solidariteitsactie Comic Relief. Toen Warner op zoek ging naar een manier om nog meer Harry Potter-geïnspireerde films te kunnen draaien, leek dat boekje een logische keuze als startpunt. Rowling was van meet af aan enthousiast en schreef zelf het scenario. Van Harry, Ron en Hermione is nog geen sprake, daar de film zich afspeelt in het New York van de jaren twintig. Ook het opentrekken van de setting – geen rondleiding in Hogwarts of een focus op Ralph Fiennes steeds groter wordende neus dit keer – werkt verfrissend. Nooit en nergens heb je het gevoel naar een opgepoetste Potter-film te kijken, daar Rowling en Potter-regisseur David Yates met een compleet nieuwe wereld voor de dag komen.

Newt Scamander (Eddie Redmayne zit gegoten in de rol) is een tovenaar met een zwak voor fabeldieren. Hij verzorgt ze op een geheime plaats en vervoert ze in een toverkoffer die zowat dezelfde magische eigenschappen heeft als Douwe Dabberts knapzak. Zijn zoektocht brengt hem naar New York net op het moment dat een mysterieuze entiteit er voor nogal wat verwoestingen zorgt, wat niet bevorderlijk is voor de goede verstandhouding tussen het tovervolk en de gewone stervelingen. Politiek gekrakeel is het gevolg (Colin Farrell mag duister ogen) en uiteraard valt de verdenking voor de malaise op Scamander en zijn beestengalerij. Om zijn vel – en dat van zijn dieren – te redden ziet Scamander zich genoodzaakt om zijn onschuld te bewijzen. Wat hij doet met de hulp van voormalig auror Tina Goldstein (Katherine Waterston), haar platinum blonde zus Queenie (Alison Sudol) en aspirant-bakker Jacob Kowalski, die als muggle/No-Maj in het avontuur verzeild raakt.

 “Fantastic Beasts And Where To Find Them” ziet er geen graten in om af en toe het duistere pad op te zoeken, en is daardoor niet voor het volle pond geschikt voor het zevenjarige grut. Wie wel al tegen een stootje kan en graag de bibber in de keel heeft, mag zich schrap zetten voor een geslaagd avontuur waarin de fantastische beesten voor heel wat comic relief zorgen, de geïnspireerde cast uitstekend acteert, het production design er verbluffend uitziet en Rowling haar plot rustig mag laten meanderen. Geen hop hop en ’t is gedaan-ontknoping zoals in Tim Burtons (voor de rest uitstekende) “Miss Peregrine’s Home For Peculiar Children”, maar een slotakkoord dat alles helder en duidelijk afrondt zonder open einde en dat er zelfs in slaagt om een traantje los te weken bij de romantisch ingestelde medemens. Wat de rest van deze nieuwe franchise ook mag brengen, in deze spitsafbijter krijgen we alvast een uitgebalanceerd evenwicht tussen humor en spanning. Het resultaat: twee uur en tien minuten abracadabra-entertainment van de bovenste plank.

De extra’s komen dan weer van ergens op een middenschap. Uiteraard zal er binnen onafzienbare tijd wel een special edition volgen, maar in afwachting daarvan moeten detailvreters het doen met een uurtje informatieve, zij het weinig wereldschokkende extra’s op deze blu-ray. Elk personage en elk fantastisch beest krijgt een afzonderlijk featurette, er wordt dieper ingegaan op de visuele zijde van de prent en twee handenvol extra scènes ronden het pakket af.