Jeremy Paul Kagan liet eind jaren zeventig van zich horen met twee interessante, ietwat ondergesneeuwde films die thematisch het verlies van onschuld aansneden, allebei gekaderd in de mentale staat waarin Amerika zich toen bevond.

In Heroes ging het over de naweeën van de Vietnamoorlog met op het voorplan een Vietnamveteraan met posttraumatische stress die zijn voormalige strijdmakkers wil terugvinden en in The Big Fix toont Kagan de uitlopers van de ideologische studentenprotesten die tien jaar eerder – niet geheel toevallig gelijklopend met de strijd in Vietnam – de natie beroerden. Een terugkijk die niet zit ingebed in de contouren van een praatvaardig drama, maar die ruikt als een noir, loopt als een noir, zingt als een noir en danst als een noir. En toch is het geen noir. Eerder wat acajou eigenlijk.

Dat komt omdat spilfiguur Moses Wine – geestig to the point vertolkt door Richard Dreyfuss – weliswaar een privédetective is maar geen volbloed duistere sarcast zoals Sam Spade of Philip Marlowe. Wine is meer een binnen de plooien van de maatschappij passende attente huisvader – die weliswaar op het punt staat te scheiden – die liever in zijn eentje Cluedo speelt dan zich te verliezen in drank, sigarettenrook en dames. Al klopt dat laatste niet volledig zo blijkt wanneer hij oude studiegenote Susan Anspach tegen het lijf loopt en hij onmiddellijk zijn hormonenspiegel opblinkt. Anspach engageert Wine om een radicale oproerzaaier die vroeger tot hun kennissenkring behoorde op te sporen omdat hij schade kan toebrengen aan de gouverneurscampagne van een plaatselijke politicus. En die campagne blijkt uiteindelijk maar een kronkelstraat verwijderd van een moorddadig complot waarvan de genesis teruggaat naar Wines studentenjaren eind jaren zestig.

De erfenis van de sixties bekeken door een seventiesbril dus. Optieker van dienst is auteur Roger L. Simon die het personage van Moses Wine bedacht en er vier detectiveromans zou rond schrijven waarvan The Big Fix de eerste was. Dreyfuss was een grote fan van dat in 1973 verschenen boek en was als producent nauw betrokken bij de totstandkoming van de verfilming. Dreyfuss was in eerste instantie op zoek naar een ervaren regisseur om het boek te verfilmen, maar Kagan kreeg de job nadat Dreyfuss na het zien van Heroes en een vroegere televisiefilm van Kagan aanvoelde dat hij eigenlijk de juiste man op de juiste plaats was. Kagans verraderlijk bedrieglijke laidbackomkadering zet de gebruikelijke speurneusingrediënten netjes op de kop, zij het zonder te tornen aan de blauwdruk van het genre. Acajou of zwart, ook Wine ziet zich uiteindelijk genoodzaakt om in confrontatie te gaan met zijn persoonlijke demonen.

En let ook op de interessante cast: naast Dreyfuss en Anspach is het onder meer uitkijken naar vroege rollen van John Lithgow, F. Murray Abraham en Bonnie Bedelia.