Er werd begin dit jaar al bijzonder reikhalzend uitgekeken naar de bioscoop-release van de nieuwste film van Mel Gibson. En nu is Apocalypto dus op DVD verkrijgbaar. Wie “Braveheart” (10 Oscar-nominaties waarvan vijf verzilverd) en “The Passion of the Christ” op zijn naam heeft staan kan nog moeilijk uitpakken met een film die maar “gewoontjes” is of kan vergeleken worden met honderden anderen uit hetzelfde genre. Marketing-matig was de aanpak alvast succesvol met als laatste schakel in een voorbeeldige campagne die van de trailer van de film. Beeldmooi, intrigerend, uitnodigend, de nieuwsgierigheid prikkelend… Meer moet dat natuurlijk niet zijn.

“Apocalypto” speelt zich af in de periode van de Maya’s, een cultuur die is ontstaan 2600 jaar voor Christus. Een tijd waarin de mens op zichzelf aangewezen was, leefde van de jacht en wat moeder natuur (toen nog) in de aanbieding had. Een periode zonder wetten, zonder regels, waar lokale gebruiken en een hiërarchie binnen de stam(men) bepaalde wat kon en wat niet. “
Centraal in de film staan Jaguar Paw, zijn zwangere vrouw en hun kind, zij maken deel uit van de Maya-gemeenschap. De mannen leven van de jacht, de vrouwen en de kinderen zijn van hen afhankelijk. De jagers beschouwen het woud, de jungle, als hun persoonlijk territorium. Alle fauna en flora behoort hen toe. Zo is het altijd geweest en zo zal het altijd zijn. De terreinkennis en jarenlange ervaring om in deze omgeving en omstandigheden te (over)leven zorgen ervoor dat indringers snel ontdekt worden. Wanneer een andere groep/stam op een dag het pad/domein van Jaguar Paw kruist is het de oudste van de groep die een fysieke confrontatie met hen kan vermijden en ervoor zorgt dat de groep zijn weg kan vervolgen zonder bloedvergieten. Maar met weinig woorden werd duidelijk gemaakt dat de groep waar Jaguar Paw en de andere jagers deel van uitmaken bedreigd werd in zijn verder bestaan. Als er dan al een boodschap uitging van de wegtrekkende groep, dan hebben Jaguar Paw en zijn mannen die zeker niet begrepen. Korte tijd hierna wordt hun dorp overvallen door een groep wildemannen die heel driest te werk gaan. Mannen en vrouwen worden afgeslacht, huizen in brand gestoken, enkel de sterksten of diegenen die zich het langst verzetten worden gevangen genomen en meegenomen. Maar Jaguar Paw heeft in de chaos die ontstond toen de woestelingen zijn dorp aanvielen zijn vrouw en zoon via een touw neergelaten in een diepe put. Maar ook hij wordt geboeid en afgevoerd naar een onbekende bestemming terwijl zijn vrouw en kind achterblijven.

Zoals algemeen verwacht werd is “Apocalypto” één brok sterke, stevige cinema. Hét hoogtepunt is het stuk waarin een kind/orakel wijze en bijzonder waarschuwende woorden spreekt tegen de voorbijtrekkende bruten met hun gedetineerden. Echt eentje om opnieuw en opnieuw te bekijken. Een bijzonder sterke scène met centraal een kind met een bijzondere uitstraling. Maar niet alle beelden zijn zo fraai natuurlijk. Vanaf het ogenblik dat de grote, spectaculaire achtervolging/klopjacht wordt ingezet op Jaguar Pow is wat op het scherm verschijnt nog verre van beschaafd. De gebruikte middelen, wapens, technieken en de manier waarop de betrokkenen bijna allemaal aan hun einde komen, niets van dat alles is voor gevoelige kijkers.

De kracht van “Apocalpto” komt natuurlijk uit de authenticiteit die de film uitstraalt. Ondanks de afwezigheid van bekende gezichten staat Gibson’s nieuwste film garant voor sterke, bijzonder geloofwaardige acteerprestaties. Het vastleggen van primaire instincten en natuurlijk reacties, dat was één van de belangrijkste bekommernissen van Mel Gibson die ook om deze reden koos voor een groep mensen (waaronder meer dan 700 figuranten !) waarvan velen nog nooit eerder in een film te zien waren.
Maar… U bent dus (nogmaals) gewaarschuwd

”Apocalypto” blijft een brutale, gewelddadige, ruwe film. De film kan omschreven worden als een verheerlijking van geweld in zijn meest gruwelijke vorm, ware het niet dat voor het gegeven een geschiedkundige, bewezen solide basis bestaat. Het is iets wat ook al min of meer opging voor The Passion of the Christ van Mel Gibson. Er ging genoeg research vooraf aan het maken van de film en het wordt allemaal rechttoe rechtaan zoals dat heet, op de kijker losgelaten. Wat op het scherm vertoond wordt kan dus zwaar op de maag liggen. Het zijn de menselijke oer-instincten die spelen in “Apocalypto”…

De extra’s hadden beter gekend. Veel beter zelfs. Een trailer en een verwijderde scène (1, jawel !) van 35 seconden, daar kunnen we niet echt enthousiast over zijn natuurlijk. De audiocommentaartrack (met Mel Gibson en Farhad Safinia) is een manier voor de filmmaker en zijn schrijver/co-producent om te vertellen hoe goed sommige scènes van hun film wel zijn maar echt veel interessante informatie kom je via dit kanaal niet te weten en dat is nochtans de bedoeling van zo’n extra klankspoor. Het is duidelijk dat de twee weinig inspiratie hadden bij het inspreken van deze track, iets wat in schril contrast staat met de inspiratie die men had bij het maken van de film en het proces van research en voorbereiding dat er aan voorafging. Het commentaar is overigens ook niet ondertiteld, iets wat natuurlijk niet opvalt op de ogenblikken dat je echt wel lang moet wachten voor nog iemand een woord zegt…