Charles Chaplin
Charles Spencer Chaplin

Charles Chaplin
° 16-04-1889
Londen
Engeland
+ 25-12-1977
✞ Leeftijd bij overlijden: 88


genomineerd Oscars ® 1948
genomineerd Oscars ® 1941
genomineerd Oscars ® 1941
3 keer genomineerd voor een Oscar

Charles Chaplins ouders scheidden toen hij nog maar één jaar was.  Als kind trok hij samen op met zijn moeder waardoor hij al op zeer jonge leeftijd vertrouwd raakte met de wereld van toneel.  Hij was pas vijf toen hij totaal onverwacht de bühne op moest toen de stem van zijn moeder het plots liet afweten in het midden van een muzikaal stuk.  Het gegeven kreeg nog een extra dramatisch tintje want dit feit was meteen ook het einde van de carrière van zijn moeder. 

Kort hierna stierf zijn vader en ging hij samen met zijn oudere halfbroer Syndey de Londense straten op, op zoek naar werk.  De twee werden dan ook veelvuldig opgemerkt in het Londense straatbeeld, dansend of een hoed doorgevend met als bedoeling om wat pennies/geld op te halen voor de nummertjes die ze opvoerden.  Lang duurde het echter niet voor de twee werden ondergebracht in een weeshuis.  Toen de moeder van de Chaplin broertjes echter haar relaties aansprak zorgde dit ervoor dat Charles zich kon aansluiten bij het 'Eight Lancashire Lads', een groep van dansende kinderen.  Hij was dan pas acht jaar jong maar werd in één klap een professioneel artist.  Nu was hij ook te zien in kinderrolletjes op de Londense toneelplanken, inbegrepen de openingsshow in de fameuze Hippdrome in 1900 en de première-voorstelling van 'Peter Pan' in 1904 !

Op 17-jarige leeftijd maakte hij deel uit van het Fred Karno gezelschap waar Sydney inmiddels was uitgegroeid tot een bekende komiek.

Het was tijdens een toernee in Amerika dat hij in contact kwam met Keystone, de filmmaatschappij van Mack Sennett die hem in december 1913 prompt een contract aanbood.  Chaplin maakte dan ook zijn filmdebuut in Making a Living waar hij de rol vertolkte van iemand die heel veel zorg besteedt aan zijn uiterlijk.  Voor Mack Sennett was de film eerder een ontgoocheling maar het werd wél een succes .  In zijn tweede film Kid Auto Races at Venice was Charlie Chaplin te zien zoals we hem het best herinneren : met een bolhoed, het gekende snorretje, een wat slonzige broek en het gekende (wandel-stokje.  Na 11 films in minder dan 3 maand (!) besloot Chaplin om de stap te zetten naar het regisseren. 

Chaplin maakte bij Keystone maar liefst 35 films en was een periode waarin hij zijn stijl, look en personage wat kon verfijnen en eigenlijk uitgroeide tot de meest herkenbare figuur uit de filmgeschiedenis.  Bij Keystone verdiende hij $ 175, na zijn overstap naar Essany werd dit maar liefst $ 1250 plus een bonus van $ 10.000, indrukwekkend bedragen voor die tijd.

The Tramp, uitgebracht in 1915, wordt aanzien als Chaplin's eerste meesterwerk en toonde het gekende personage zoals die ook nu nog verderleeft in onze gedachten.

Midden 1916 maakte hij de overstap naar Mutual, waar hij het nog niet eerder geziene bedrag van 10.000 $ per week verdiende, aangevuld met een bonus van maar liefst 150.000 $.  Het contract hield de verplichting in tot het maken van 12 films per jaar en zorgde voor pareltjes als The Rink, Easy Street, The Cure, The Immigrant en The Adventurer.

In 1918 tekende Chaplin een contract met First National voor het maken van acht '2 haspel films' zoals dat toen heette voor een bedrag van meer dan 1 miljoen Dollar !  Het was in deze periode dat hij zijn parodie rond de oorlog in de loopgraven maakte - Shoulder Arms - alsook zijn eerste echte langspeelfilm The Kid (1921).  Die laatste werd onthaald als een waar meesterwerk en nestelde zich na The Birth of a Nation op de tweede plaats wat Box-Office betreft toendertijd.

In de periode van de eerste Wereldoorlog kreeg Chaplin heel wat kritiek te slikken en werd hij aangewreven dat hij niet naar Europa was terugkeerd om te dienen in het leger.  De kritiek was niet volledig terecht wanneer bleek dat hij zich weliswaar als vrijwilliger had aangeboden maar afgekeurd werd om medische redenen.

In 1919 richtte Chaplin samen met Douglas Fairbanks, Mary Pickford en D. W. Griffith United Artists op.  In 1923 maakte/regisseerde hij A Woman of Paris, de enige stille film waarin hij zelf niet te zien was.  In 1925 volgde The Gold Rush, een film die door velen wordt gezien als zijn absolute meesterwerk.  Hij schakelde kwantitatief een versnelling lager maar bleef bijzonder creatief in zijn filmprojecten ondanks het feit dat hij de geluidsfilm maar niets vond en bleef vasthouden aan de 'stille film' : City Lights en Modern Times zijn twee films uit deze periode.  Modern Times was de laatste film waarin de zwerverfiguur van Chaplin te zien was en eigenlijk zijn manier was om de mechanisering op de korrel te nemen.  In The Great Dictator speelde hij een dubbelrol - die van een Joodse kapper en een Hitler-kariktatuur - die niet allen een satire was op het fascisme maar ook zijn eerste geluidsfilm.

Tijdens de eerste Oscar-uitreiking kreeg Chaplin een speciale Prijs for versatility and genius in writing, acting, directing and producing The Circus.

Chaplin had ook een bijzonder bewogen liefdesleven, getuige daarvan zijn verhoudingen met ondermeer Edna Purviance (meerdere keren zijn tegenspeelster) en Pola negri.  Maar de filmmaker en acteur had ook een voorliefde voor (heel) jonge, knappe meisjes.  Zijn eerste echtgenote MIldred Harris bijvoorbeeld was een figurante van slechts... 16 jaar oud (!) toen ze Chaplin het ja-woord gaf.  Het huwelijk hield slechts twee jaar stand.  Loliita Mac Murray was nog zo'n alweer 16-jarige schoonheid waar hij in 1924 mee huwde, Chaplin was op dat moment zelf 35 (!).  Lolita liet overigens haar naam veranderen naar Lita Grey om zo meer kans te maken om door te breken in de filmwereld.  Dit huwelijk hield drie jaar stand en bracht twee zonen voort : Charlie Chaplin Jr. (1925-1968) die in meerdere films te zien was en Sydney Chaplin. 

Het derde huwelijk werd voltrokken op zee in het hoogste geheim en deze keer was de 19-jarige Paulette Goddard de gelukkige (Chaplin zelf was op dat moment 44).  Het duurde nog tot 1936 vooraleer het huwelijk werd bekend gemaakt, het jaar waarin Modern Times met Miss Goddard werd uitgebracht die overigens ook te zien was in The Great Dictator.  De twee scheidden in 1942.  Het was kort hiervoor dat de kranten bol stonden met beschuldigingen aan zijn adres.  Zo zou hij de actrice Joan Barry als minderjarige voorbij de staatsgrenzen hebben gebracht for immoral purposes zoals zijn bedoelingen toen werden omschreven.  De uitspraak was dat Chaplin wel degelijk de vader was van hun kind...

Chaplin is vier keer getrouwd geweest, zijn laatste partner was Oona O'Neill, dochter van toneelschrijver Eugene O'Neill.  Het paar huwde in 1943 ondanks het verzet van papa Eugene.  Charlie Chaplin was toen 54, Juffrouw O'Neill 18...

Ondanks het feit dat Charlie Chaplin maar liefst 42 jaar in Amerika heeft gewoond vroeg hij nooit het Amerikaanse burgerschap aan, iets wat hem niet in dank werd afgenomen.  De boodschap in zijn films Modern Times en het eerder pacifistische Monsieur Verdoux deden ook al geen goed aan een en ander en de release van Monsieur Verdoux werd overschadugwd door een heuse moddercampagne.  Die leidde zelfs tot een boycot van de film waardoor die maar in beperkte mate werd gereleased.  Dit was ook de periode van het ontluikende McCarthy tijdperk en Chaplin werd gedagvaard door het 'House Un-American Activities Committee' omwille van zijn vermeende communistische sympathieën.  De officiële reactie van Chaplin was duidelijk : I am not a Communist neither have I ever joiined any political party or organisation in my life.  I am what you call e peace-monger".  Maar... ook dat viel in dovemansoren, sommigen stuurden er zelfs op aan dat hij het land zou uitgezet worden.  Toen Chaplin met zijn toenmalige vrouw Oona onderweg waren naar de Première van "Limelight" in Londen had de Procureur-Generaal de opdracht gegeven aan de Autoriteiten verantwoordelijk voor Immigratie om Chaplin geen visa meer te geven om het land binnen te komen tenzij hij aan specfieke voorwaarden zou voldoen.

Chaplin was vastbesloten nooit nog terug te keren naar Amerika en ging in Zwitserland wonen, samen met zijn vrouw Oona en hun acht (!) kinderen.  Eén van hen was Geraldine Chaplin die later ook actrice zou worden.

Charles Chaplin was verbitterd door wat hem was overkomen en dat kwam ook tot uiting in de films die volgden.  De film "King in New York" (1957) werd in Engeland opgenomen maar werd gekenmerkt door bitterheid, eerder dan grappig te zijn en richtte zijn pijlen dan eerder op een ongelukkige, niet grappige manier naar de Amerikanse "way of life".  "The Countess from Hong Kong" et Sophia Loren en Marlon Brando, gemaakt in Engeland met Amerikaans geld, bleek al niet veel beter, was eerde inspiratieloos en ouderwets en zorgde er zelfs voor dat het publiek het ook al liet afweten.  Het werd één van zijn laatste films.

Ondanks zijn voornemen om nooit nog een voet te zetten opa Amerikaanse bodem keerde Charles Chaplin in 1972 toch nog eens terug naar de Verenigde Staten.  Hij kreeg er op de uitreiking van de Academy Awards/Oscars een tweede Ereprijs voor... en we citeren "the incalculable effect he has had on making motion pictures the art form oft his century". 

In 1975 werd werd hij in Engeland door de Queen tot ridder geslagen en werd dus in één klap 'Sir Charles'.

Enkele maanden na zijn dood verdween het stoffelijk overschot van Chaplin op mysterieuze wijze van het kerkhof van Vevey, het werd echter korte tijd later teruggevonden

Oscars ® 1948 Genomineerd Beste origineel scenario Monsieur Verdoux
Oscars ® 1941 Genomineerd Beste origineel scenario The Great Dictator
Genomineerd Beste acteur in een hoofdrol
Actor
The Great Dictator
Quotes - citaten

"Film acting is unquestionably a director's medium".