Mag het ietsje hoger zijn? In het voorjaar van 1985 probeerden twee Britse jonge twintigers, Joe Simpson en Simon Yates de westelijke flank van de ruim 6400 meter hoge Siula Grande in de Andes te beklimmen. Een moedig huzarenstuk: de berg was nog nooit beklommen, en hun voorgaande klimexploten speelden zich vooral in de Alpen af. Niet dat het duo onervaren was: het feit dat ze de top bereikten, toont aan dat ze alles behalve amateurs waren. Maar ook professionals zijn niet altijd opgewassen tegen de grillen van Moeder Natuur. Tijdens de terugweg verandert hun tocht in een ware hel. Joe breekt zijn been tijdens de afdaling. Nu ja, 'breken'? zijn onderbeen raakt verbrijzeld en boort zich in zijn kniegewricht. Niet meteen de meest appetijtelijke scène uit de film. Simon probeert Joe via een touw naar beneden te laten glijden, maar dat gaat mis. Joe glijdt weg en komt boven een afgrond te hangen. Simon is hiervan niet op de hoogte en vreest dat Joe om het leven is gekomen. Hij heeft zelf maar één kans om te overleven en dat is door het touw met het 'dode' gewicht van Joe los te snijden van zijn lichaam. Wat hij ook doet. Joe valt in een diepe gletsjerspleet, schijnbaar voor altijd afgesneden van de buitenwereld. Zijn kans op overleven is klein, en het feit dat hij de val overleeft (en meer nog, alsnog de bewoonde wereld bereikt) mag een mirakel worden genoemd.

Touching the Void is een beklemmende documentaire van Kevin MacDonald. De broer van Andrew MacDonald (producer van de films van Danny Boyle) toont zich opnieuw een meester in het reconstrueren. In 2000 regisseerde hij de Oscarwinnende documentaire One Day in September over de gijzeling van Israelische atleten door Palestijnse commando's tijdens de Olympische Spelen in Munchen anno 1972. Een gijzeling die ontaardde in een regelrecht bloedbad, onder meer door het klungelen van de Duitse politie en regering. MacDonald beschikte over een schat aan echte archiefbeelden (de tv-ploegen hadden een open inkijk op het balkon van de kamer waar de gijzeling zich afspeelde), en dat leverde een beklemmend stukje geschiedenis op. Meer inzicht werd verstrekt door nieuwe interviews met betrokkenen van destijds, waaronder de enige nog levende gijzelnemer, die ondergedoken leeft in Afrika. Ditmaal beschikte de documentairemaker uiteraard niet over oorspronkelijke beelden om zijn verhaal te kruiden. Enkel maar Simpson en Yates interviewen was niet sterk genoeg om een speelfilmlengte lang de aandacht vast te houden. De oplossing lag voor de hand: MacDonald wisselt de getuigenissen van de twee bergbeklimmers af met een reconstructie van hun helse tocht.De mannen die hun rol spelen zijn eerst en vooral ook bergbeklimmers. De opnames vonden immers in barre omstandigheden plaats in de Alpen en in Peru zelf, waar het drama zich voltrok. Voor sommige longshots namen Simpson en Yates zelf de honneurs waar.

Wat op het eerste zicht een risico lijkt (een als actiethriller vermomde documentaire), werkt wonderwel. De voice-over van de betrokkenen is een uitstekende narratieve omkadering. Touching the Void is een (bij vlagen trage) meditatie over leven en dood, schuld en boete, en de strijd van de menselijke overlevingsdrang tegenover de natuurelementen. Voer voor fijnproevers dus, al zorgt de woeste en filmisch magistrale reconstructie er voor dat bijna iedereen hier zijn gading vindt. Het heeft er trouwens lange tijd naar uitgezien dat het boek van Joe Simpson een pure Hollywood-behandeling ging krijgen met Tom Cruise in de hoofdrol. Gelukkig bleven we daarvan gespaard, want dit verhaal vraagt niet om een machobehandeling, maar om een integere en eerlijke benadering. MacDonald draaide trouwens nog een epiloog met een korte documentaire waarin de beide bergbeklimmers terugkeren naar de berg die ze ooit bedwongen en waar ze bijna het leven lieten. Vervolg op de dvd van Touching the Void.