Welgeteld één valse noot valt er te bespeuren in het oeuvre van Freddie Mercury ‘al meer dan een kwarteeuw’-zaliger. Zijn and I don’t like Star Wars in de onsterfelijke tweewielershymne Bicycle Race (1978) getuigt van slechte smaak. Al zal het eerder (on)begrepen sarcasme zijn, daar Mercury een onvervalste grapjurk was. De zinsnede toont in elk geval aan dat de hype rond all things Star Wars van meet af aan groot was - zelfs toen er van een franchise nog geen sprake was, en George Lucas enkel maar zijn nog ongesubtitelde A New Hope op de pelliculevretergemeenschap had losgelaten.

Eenenveertig jaar later is Star Wars uitgegroeid tot misschien wel het grootste popcultuurfenomen ooit. Het woord hype vat het zelfs niet eens meer samen. Ook Lucas’ drie minder goed onthaalde groeneschermprequels konden daar geen verandering in brengen, al waren er toen wel meer die Stars Wars niet liketen. Twee jaar geleden wisten nieuwe eigenaar Disney en J.J. Abrams het vuur opnieuw aan te wakkeren door met The Force Awakens generatieoverschrijdend het adrenalinesucces uit 1977 te herhalen. Laten uitdoven zijn ze bij Disney niet van plan. Getuige de standalonefilms die ze tussen de reguliere episodes uitbrengen. En dan was Rogue One vorig jaar niet eens strikt alleenstaand, maar een rechtstreekse prequel op Lucas’ originele epos.

Maar goed, wat jullie waarschijnlijk willen weten is of het sop van Star Wars Episode VIII: The Last Jedi de kool waard is. En of Rian Johnson (regisseur van Brick en Looper) meer heeft gedaan dan een gepimpte versie van The Empire Strikes Back afleveren. En of de Star Wars-saga definitief het donkere pad heeft opgezocht, ook al zijn BB-8 en de Porgs duidelijke signalen dat Disney de blijvende alle leeftijden-aantrekkingskracht van de reeks niet met het kindvriendelijke badwater wil weggooien. Die vragen dus. En ook die antwoorden.

En wel ja, The Last Jedi is wis en waarachtig een geslaagde en bij momenten zelfs overdonderende toevoeging aan de reeks. Johnson - die ook het scenario schreef - heeft wel degelijk een persoonlijke stempel op de prent mogen drukken, al blijft hij grotendeels trouw aan de blauwdruk van de franchise, als een vinnige en soms venijnige moederkloek bewaakt door huidig supervisor Kathleen Kennedy. Johnson etaleert een fijn oog en oor voor ruimteoperaspektakel van de bovenste popcornplank, kruidt en voedt de mythologie met een paar instant klassieke scènes en voorziet tijd en ruimte om verhaaltechnische ingrepen ruimte en tijd te geven. Telkens de grootschalige spektakelsequenties en zelfs kleinere menselijke momenten de synergie vinden met John Williams’ fabuleuze orkestrale muziek, steekt het kippenvel ongegeneerd de kop op.

Niet dat The Last Jedi een meesterwerk is. Daarvoor verliest de plot halverwege aan momentum, lopen er nogal wat personages voor spek en bonen bij en scheelt het niet veel of de emotionele pathos schuift hier en daar de dieperik in. En toch begeestert deze film twee uur en een half. Uitschuivers en dode momenten ten spijt … de visuele spankracht en narratieve draagkracht maakt van The Last Jedi een opwindend kijkstuk. Al dan niet omdat de nostalgische link naar de eerste trilogie hier nog steeds intact is.

Door het verder uitspitten van Luke Skywalkers mystiek - Mark Hamills vertolking brengt geheid een krop in de keel bij de fans van het eerste uur - en die te koppelen aan het hoe/wie/wat van Rey (Daisy Ridley) en Solo-moordenaar Kylo Ren (Adam Driver) krijgen we zowaar een stevige coating waarvan andere blockbusterfranchises enkel kunnen dromen. En door na een opwindend laatste halfuur uit te pakken met een ‘huh wat’-slotakkoord ligt er meteen ook een intrigerende link naar de trilogieafsluiter die we op de kop af binnen twee jaar mogen verwelkomen.

The Last Jedi is een bewonderenswaardig spektakel met liefde voor het bronmateriaal, gebrouwen met passie en vernuft. Al zijn er uiteraard ongelovigen die denken dat dit maar een hoop nauwelijks noemenswaardige nonsens zal zijn in plaats van een krachtige spuitende ontlading die het twee jaar (lange) wachten beloont. Voor die eerste groep: tant pis, het zij zo. Voor de beminde gelovigen: veel plezier met de eerste, tweede, derde en vierde visie. En ach wat, ook met de vijfde. En de zesde.