Jamie Foxx (Any given Sunday, Ali) zal in zijn carrière nooit nog zo'n stap voorwaarts maken als nu met zijn rol in Ray. De manier waarop hij in de huid kruipt van Ray Charles Robinson zaliger is indrukwekkend. Het is bijwijlen zo écht en overtuigend dat we er de makers van zouden verdenken dat zij archiefbeelden van de zanger hebben gebruikt. Tenminste voor een niet-Charles kenner als ik die zelfs nog in de bloemkolen vertoefde toen de zwarte, blinde zingende man zijn muzikale hoogdagen beleefde. Jamie Foxx heeft natuurlijk als eerste, grote voordeel dat hij zonder spectaculaire ingrepen de look van Ray Charles kon aannemen. Maar dat volstaat natuurlijk niet, van de ene op de andere dag een blinde man worden voor de camera is toch nog wel even anders. Maar Foxx doet het allemaal, de houterige manier van voortbewegen, de kenmerkende hoofdbewegingen, Jamie Foxx is gewoon Ray Charles en dat zal men in de toekomst wel weten als men hem nog eens wil casten voor een film... En het zijn precies dit soort rollen waar de 'Academy' makkelijk punten aan geeft... De makers van Ray doen geen moeite om de realiteit te verbloemen of het leven van de legendarische zanger anders, of mooier voor te stellen dan het was. Je krijgt er zijn drugs-excessen en open geest voor nog meer en andere vrouwen dan zijn wettelijke echtgenote, gewoon bij. De film start bij het opstappen op de bus richting Seattle duizenden kilometers verder en blijft ongeveer vier decennia verwijderd van de dood van Charles. Het zorgde voor een beperkte bezetting op de afdeling make-up en géén (Oscar-)nominatie in deze categorie maar heeft ook als gevolg dat men zich kon concentreren op de interessantste periode uit het leven van Ray Charles bekeken vanuit biografisch standpunt. Het niet onbelangrijke stukje jeugd-ervaringen wordt zeker niet vergeten en aangereikt in de vorm van felgekleurde flashbacks : de dag dat hij zijn broer verloor, de manier waarop hij stilaan blind werd en hoe hij daar mee omging. Bij dit alles spelen Jamie Fox en de muziek beiden de hoofdrol. Met liedjes als I've got a woman, What 'd I say, Unchain my heart en Hit the road Jack wordt Ray alsmaar beter naar het einde toe omdat de herkenbaarheid van de nummers er ook steeds beter op wordt.

Kan een biografische film nog beter als je weet dat de persoon waar het hem om te doen is er zelf zijn goedkeuring aan gaf ?Tuurlijk niet.In een interview maanden voor zijn dood zei Ray Charles zelfs nog dat Taylor Hackford zijn huiswerk had gedaan, het moet voor de regisseur een mega-opsteker geweest zijn. Maar dit is wat hieraan voorafging : Hackford herinnert zich nog de dag ergens in de jaren '50 toen hij voor het eerst I've got a woman hoorde. HIj volgde Ray Charles carrière vanaf dan op de voet en zegt zelf dat de invloed van Ray Charles niet alleen te horen was in de muziek van Elvis Preley en B.B. King tot The Rolling Stones maar dat ook hedendaagse muzikanten als Outkast, Alicia Keys en Justin Timberlake in zekere zin worden beïnvloed door het werk van Charles. Jaren later ontpopte Taylor Hackford zich als een liefhebber van muziekfilms en maakte ondermeer de musical The idolmaker, La Bamba en de documentaire Chuck Berry : Hail !Hail !Rock 'n' Roll. Toen hij te weten kwam dat er veel meer was dan de muziek in Ray Charles' leven realiseerde hij zich dat dit verhaal gewoon moést verteld worden.

In 1987 ontmoette hij de zanger persoonlijk in een poging om de rechten op zijn levensverhaal te vrijwaren en wat volgde was een lange periode waarin Hackford niet alleen Ray beter leerde kennen door middel van lange, bijzonder diepgaande interviews en lange gesprekken met goede vrienden en familieleden waaronder zijn vrouw Della, maar ook één waar hij nauwelijks iemand vond in Hollywood die geïnteresseerd was in het verfilmen van dit levensverhaal. Het gebeurt wel regelmatig dat het hebben van problemen om iets gerealiseerd te krijgen later uitmondt in een goede film, alleen spijtig dat Charles bij de release van de prent niet langer onder de levenden was... Maar... heel belangrijk was dat Ray Charles het complete scenario dat door de makers in braille werd vertaald ondertussen had gelezen en, met uitzondering van twee wijzigingen m.b.t. bepaalde feiten, integraal had goedgekeurd. Het moet een droom geweest zijn voor de makers van Ray om Ray Charles zelf en Jamie Foxx op een dag bij elkaar te brengen, netjes tegenover elkaar... aan de piano ! Toen Jamie Foxx voor het eerst werd gepolst naar zijn interesse in de rol bleek tot ieders verbazing dat hij op 3-jarige leeftijd ook al begonnen was met pianospelen en zelfs een tijd het gospel-kerkkoor in Texas had geleid. Het werd een muzikale en hartelijke ontmoeting. Verschillende lessen braille en meerdere dagen doorbrengen met afgeplakte ogen waren slechts enkele elementen van Jamie Foxx' voorbereiding op wat ongetwijfeld zijn beste filmrol is tot nu toe.