Het is definitief: Christopher Nolan is uitgegroeid van beloftevol nieuw talent tot een van de nieuwe Hollywoodgroten. Waar zijn vorige films (of toch minstens zijn twee hoog aangeschreven Batman-worpen) nog konden worden ontkracht door platitudes genre ‘hela hola jongens, het zijn maar stripverhaaltjes’ moet het gros van het journaille en het nog niet overtuigde publiek nu waarschijnlijk al dan niet schoorvoetend toegeven dat halve Brit Nolan een van de interessantste cineasten is die momenteel in Amerika aan het werk is. Dat hebben ze bij Warner Bros alvast goed gezien: Nolan kreeg een budget van ruim 160 miljoen dollar voor deze fascinerende spielerei, en gooide er daarna nog eens een marketingbudget van 100 miljoen tegenaan waardoor de kans groot is dat Inception de meest besproken film van het jaar wordt. Het resultaat: een publiekslokker die al na zijn eerste dag in de zalen bewees zijn budget dubbel en dik te zullen terug verdienen.

Terecht?  Yep. Want Inception is een intrigerende prent met ballen en intellect die – al dan niet toevallig – ook nog eens als a-typische zomerblockbuster aan de man en vrouw wordt gebracht. Met als synopsis Leonardo DiCaprio die net als in Shutter Island tussen droom en daad zweeft, ditmaal als Dominic Cobb, een inbreker die gedachten steelt van dromende mensen. Ja, je leest het goed: Cobb verstaat de kunst om in de dromen van mensen binnen te dringen en daaruit informatie te stelen. Vaak zijn de opdrachtgevers van Cobb en zijn team grote bedrijven die ettelijke miljoenen veil hebben om op die manier informatie van hun concurrenten binnen te rijven.

Droommanipulatie is geen nieuw gegeven in films: getuige bijvoorbeeld de lekkere B-film Dreamscape uit 1984. Nolan creëert echter een eigen unieke droomwereld, met droomregels en ingenieuze manieren waarop dromen tot stand komen. Zo heeft het team van Cobb een architect die droomwerelden ontwerpt, zodat de dromen van het doelwit als het ware geleid en beïnvloed worden. Iedereen die met Cobb een droom entert heeft een specifieke opdracht: er is een chauffeur, iemand die moet zorgen dat iedereen op het goede moment wakker wordt, iemand die moet vermijden dat het doelwit in de gaten krijgt dat hij gemanipuleerd wordt… Helemaal interessant wordt het wanneer Cobb de opdracht krijgt om bij een volgend doelwit een gedachte in te planten. Een opdracht die geenszins te onderschatten valt, zeker niet omdat Cobb die missie aangrijpt als de kans om zijn persoonlijke demonen buiten spel te zetten…

Het lijkt allemaal ingewikkeld (en dat is het tot op zekere hoogte ook), maar Nolan doet zijn uiterste best om alles zo netjes mogelijk uit te leggen en te verklaren. Inception is daardoor minder complex dan het lijkt, al is de kans niet onbestaand dat je hier en daar toch nog verloren loopt tussen de verschillende droomlagen. Want Nolan beperkt zich geenszins tot een simpele droom en goochelt met dromen in dromen in dromen in dromen in … Die gelaagdheid is net een van de charmes van deze film die verdomd goed weet hoe het publiek binnen te zuigen. Met een glasheldere regie, robuuste actie, een uitstekende cast (DiCaprio wordt ondersteund door een team fantastische acteurs waardoor Inception ook op acteergebied een waar genot is), fascinerende visuele effecten (die steevast in dienst staan van het scenario) en scherpe hoeken waarvan je nooit weet welke wending er zich achter schuilhoudt. En dat allemaal op een sterk emotioneel bedje dat er met verve in slaagt om de status van gimmick te ontlopen.

Zelfs als je denkt dat het scenario hier en daar toch iets te mechanisch aanvoelt, dan nog hoef je niet te wanhopen. Nolan is immers ook een uitstekend visueel filmer: als hij de keuze heeft kiest hij steevast voor cameratrucs of miniaturen in plaats van voor CGI-effecten, en hij reist graag de wereld rond om zoveel mogelijk verbluffende vista’s in zijn films te stoppen. Ook Inception is andermaal een globetrotterfilm met stops in onder andere Tokio, Engeland, Frankrijk en Canada.

Volledig vlekkeloos is Inception niet, maar dat heb je nu eenmaal met films die ruimte laten voor eigen interpretatie. Wat niet wegneemt dat dit heel sterke cinema is die met recht en reden vijf sterren verdient. Of – om met een voorspelbare uitsmijter te eindigen – een droom van een film.