Mozaïekfilms, we moeten er Alejandro Gonzalez Inarittu niets meer over leren. Voor de derde keer op rij levert hij een pakkend menselijk drama af, waarin verschillende verhaallijnen en personages samenvloeien. Inarittu en zijn vaste scenarist Guillermo Arriaga kiezen opnieuw voor een niet-lineaire vertelstijl, al is Babel niet zo verhakkeld als 21 Grams, toch nog steeds de beste film uit de trilogie die begon met Amores Perros.

De drie verhalen in Babel cirkelen rond een ogenschijnlijk fait divers: in de Marokkaanse heuvels lopen twee tieners met het geweer dat hun vader kocht om zijn kudde geiten te beschermen tegen jakhalzen. Volgens de verkoper is het mogelijk om met het geweer een doel te raken op 3 km afstand. Ze testen het spelenderwijs uit op een bus die ze beneden in het dal zien rijden. Het schot heeft verstrekkende gevolgen, die voelbaar zijn op drie continenten.

In Marokko zelf verandert het leven van de jongens en hun slachtoffers aanzienlijk. De kogel raakte de Amerikaanse toeriste Susan (Cate Blanchett) in de hals en in the middle of nowhere doet haar echtgenoot Richard (Brad Pitt) wat hij kan om haar in leven te houden. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan in een afgelegen dorpje, zeker als ook de diplomatieke onderhandelingen tussen de US en Marokko op losse schroeven komen te staan omdat iedereen denkt dat het om een terroristische aanslag gaat. Doordat het echtpaar niet naar huis kan, moet hun huishoudster Amelia langer op hun beide kinderen letten in San Diego. Maar dat kan ze niet, omdat ze naar Mexico moet om het huwelijk van haar zoon bij te wonen. Ze besluit de twee kinderen mee te nemen naar het feest, maar een aanvaring met bureaucratische douaniers bij de grensovergang brengt het leven van de kinderen in gevaar. En in Tokio ontmoet een doofstom meisje, dat uit haar isolement en puberale desperatie wil breken door met haar lichaam te koop te lopen, een begripvolle politie-inspecteur die via via betrokken is bij de schietpartij in Marokko...

Inarittu en Arriaga werken ditmaal op een groot canvas. In hun vorige films waren de interconnecties tussen verhalen en personen nog lokaal, ditmaal focussen ze op drie continenten en leefwerelden. Het ene moment zit je nog te kijken hoe Marokkaanse herders in hutten leven, een paar minuten later sta je te swingen in een nachtclub in Tokio (op de tonen van 'September' van Earth & Fire dan nog wel). De ambitieuze aanpak werkt, al is het af en toe even wennen wanneer je plots van het ene verhaal naar het andere wordt getransformeerd.

Zeker het verhaal in Tokio klikt niet onmiddellijk. Het personage van Chieko geeft pas vrij laat haar geheimen prijs, en de link met de andere verhalen (die wel rechtstreeks verbonden zijn) is uiteindelijk nogal flou. En het is ook minder schrijnend 'in your face' dramatisch als de andere verhalen. Inarittu wentelt zich overduidelijk in tragiek en drama: bijna elk uitgelicht personage staat op het punt geconfronteerd te worden met verlies of heeft zijn lading reeds gekregen. Plopperdeplop zal je de zaal dus geenszins verlaten, maar dat hoeft niet. Inarittu is een ijzersterk cineast en zijn tragische scènes zijn van een adembenemende filmische schoonheid. Ook heel wat 'details' zijn sereen: de kleine handreiking van Susan naar Richard maakt de tragiek van het schot nog net een beetje harder, die ene verkeerde beslissing van Amelia maakt het beeld van de kinderen in gevaar nog net wat schrijnender en de weidse neonhemel op het balkon in Tokio maakt de nietigheid van Chieko nog net een tikkel tastbaarder. Aan het eind is het zelfs even schrikken als Inarittu en Arriaga voor sommige personages nog een hoopvolle horizon uit de kan halen.

Aan de andere kant hamert Inarittu zijn aanklacht of boodschap er soms wat nadrukkelijk in (machtsmisbruik in uniform, de stompzinnigheid van de Amerikaans-Mexicaanse grens is duidelijk een doorn in het oog van de Mexicaanse cineast) en bij gedetailleerde nabeschouwing zullen alle verhalen misschien niet evenveel steek houden, maar dat zijn details die niets afdoen aan de spankracht van Babel. De triptiek doet wat denken aan de emotionele rauwheid van Kieslowski's Dekalog, waarin personages elkaar ook even aanraakten of onbewust een sleutelrol speelden in het leven van een totale vreemde. Het grootste verschil is dat Kieslowski zijn verhalen apart vertelde (zie ook Trois Couleurs) en dat Inarittu resoluut kiest voor een puzzelstructuur waarin alle verhalen met elkaar verweven zijn en waarin de informatie slechts met mondjesmaat wordt vrijgegeven. Het resultaat zal niet voor iedereen weggelegd zijn, maar voor wie houdt van visueel knappe cinema met levensechte personages en tastbare dramatiek is het communicatieve drijfzand van Babel the place to be.