In Mexico staat een huis. Of liever, een huizenblok. Of liever, een villawijk. Een gesloten villawijk dan nog wel. Schuilgaand achter een hoge betonnen muur met veiligheidscamera’s, en netjes aanpalend bij een sloppenwijk. Rijk en arm gescheiden door amper een muur, daar moeten vodden van komen, natuurlijk. De bewoners van de wijk La Zona hebben er alvast alles aan gedaan om zich zoveel mogelijk af te schermen van de armoedzaaiers en het plebs aan de andere kant. De meesten hebben schijnbaar reeds genoeg geld verdiend om nooit meer te moeten werken, en de kinderen gaan binnen de muren naar school. Bovendien leven ze zo goed als afgescheiden van de realiteit: het leven binnen de gemeenschap verloopt volgens strikte regels, al dan niet goedgekeurd door hooggeplaatste notabelen in hun ivoren torens. Mensen die van buiten de zone toegang moeten krijgen (de huishoudsters bv. – de mensen die La Zona bewonen onderschatten uiteraard de kracht van goedkope arbied niet), passeren een wachtpost en camera’s die 24 uur per dag elke beweging aan de poort en op de straten registreren.

In deze microcosmos loopt het fout wanneer tijdens een stormachtige nacht een reclamebord tegen de muur valt. Drie hangjongeren ruiken hun kans en kruipen via het bord La Zona binnen. Helaas hebben ze geen goede bedoelingen: aangetrokken door de rijkdom breken ze een villa binnen, op zoek naar buit. De bejaarde dame des huizes betrapt hen en het komt tot een schermutseling. De vrouw laat het leven, en in het tumult schiet een buurman twee van de drie overvallers neer. In dat vuurgevecht komt ook een bewaker om het leven. De derde overvaller, de zestienjarige Miguel, kan zich verbergen in het rioleringssysteem van de afgeschermde woonwijk. In plaats van de politie van buiten de zone te verwittigen, besluiten de zonebewoners het recht in eigen handen te nemen. De lijken van de overvallers worden bij het vuilnis gedumpt, de weduwe van de veiligheidsagent krijgt te horen dat hij zelfmoord heeft gepleegd. Wanneer de politie toch verschijnt, getriggerd door het alarm dat afging in het huis van de vermoorde vrouw, wordt pas echt duidelijk hoe de machinaties binnen La Zona werken…

“La Zona” werkt op verschillende niveaus. Laag 1 is het egoïsme van de rijke luizen die zich afschermen van de echte wereld versus de armoede van de minder begoede Mexicanen. Laag 2 gaat een stap verder en laat zien hoe de autoriteiten in ruil voor harde cash toelaten dat de mensen in de zone er een eigen levensstijl op nahouden, en die eigenlijk ook niets liever zouden willen dan dat de maatschappij wordt gezuiverd van de lastpakken in de sloppenwijken. De conflicten die regisseur Rodrigo Plà aanhaalt zijn op zich voorspelbaar: rijken met macht versus armen zonder rechten. Al vergoelijkt hij het gedrag van de jonge boefjes niet: de scène waarin de vrouw wordt vermoord windt nauwelijks doekjes om de gruwelijkheid.
Ergens lijkt de vigilante-rol die de bewoners van La Zona zich toeëigenen gerechtvaardigd. Maar er zit een boa constrictor onder het gras: Miguel was de meeloper van de drie (zelfs al gaf hij de omgekomen vrouw ook een slag), maar wordt door de gemeenschap toch beschouwd als moordenaar. Zijn achtergrond interesseert hen niet, en zelfs indien Miguel helemaal niets te maken had met de moord, zouden ze nog zijn huid en haar willen. Daarnaast etteren binnen La Zona open wonden: niet iedereen is akkoord met de beslissingen van de gemeenteraad, en al gauw blijkt dat de innerlijke vrede binnen de muren van het villacomplex grotendeels berust op uiterlijke schijn.

Net wanneer je denkt dat Plà al zijn verhaalkruid heeft verschoten, ontploft pas echt de bom. Nadat de plaatselijke politiecommisaris de bewoners van La Zona het recht toekent om af te rekenen met de indringer in hun midden, weet je als kijker niet goed waar je het hebt. Alle hoop op een happy end lijkt vervlogen, en inderdaad… de cynische dédain voor ‘de andere’ leidt naar een brutale climax die zelfs in zijn voorspelbaarheid nog voor een uppercut zorgt.

“La Zona” is een stevige sociale thriller waarin de wanverhoudingen in de (Mexicaanse) maatschappij worden blootgelegd. Alfonso Cuaron liet die kritiek destijds nog langs de zijlijn binnensijpelen in “Y Tu Mama Tambien”, Rodrigo Plà plaatst het echter centraal in een film die, schoonheidsfoutjes ten spijt, traag maar zeker en venijnig stekend onder de huid kruipt. Zo, en dan gaan we nu de alarmcode van ons imaginair buitenhek aanpassen.