Is “Instant Family” nu een film of een documentair pamflet dat openlijk een lans breekt voor adoptie? De familiefilmrechtbank is er nog niet uit. Op zich is dit natuurlijk een brok Hollywoodgelei met acteurs en een fictieve plot. En een boodschap. Een heel grote boodschap. Het is al een mirakel dat er bij de foto’s van adoptiegezinnen op de eindgeneriek geen oproep komt om nog voor de volgende zonnewende een kind te adopteren. Al is die expliciete uitsmijter niet nodig, daar “Instant Family” die oproep twee uur lang ongegeneerd propageert binnen de verschraalde krijtlijnen van de ‘soccer mom’-familiekomedie.

Scenarist-regisseur Sean Anders draaide voor Paramount het financieel succesvolle tweeluik “Daddy’s Home”. Van twee makke slapstickfilms rond familiewaarden en nieuw-samengestelde gezinnen was het blijkbaar maar een kleine stap naar een weinig diepgravende dramedy over pleegouders en -kinderen. Een verhaal dat uit Anders’ leefwereld komt, daar hij zelf drie kinderen heeft geadopteerd. Zijn ervaringen dienden meteen als basis voor het verhaal van de Wagners (Rose Byrne en de uit Daddy’s Home overgehevelde Mark Wahlberg) die op een dag besluiten om pleegouders te worden voor een verwaarloosd kind. Dat worden er al snel drie, daar het vijftienjarige tienermeisje dat ze leuk vinden ook nog een jongere broer en zus heeft. Alle drie in een opvangtehuis geplaatst omdat hun aan crack verslaafde moeder niet voor hen wou/kon zorgen.

Wat volgt is voorspelbaarder dan de spelling van het woord voorspelbaar. In een langezinnotendop: Byrne en Wahlberg smijten zich vol overgave op hun taak als ouders, maar worden uiteraard geconfronteerd met onwillige kinderen die het al even uiteraard goed menen maar die hen niet als hun echte ouders beschouwen en in het verleden zodanig slecht zijn opgevoed dat het wroeten en graven is voor de volwassenen en kinderen om op dezelfde golflengte te geraken. Zeker omdat de kinderen hun echte moeder ook nog opduikt en verklaart fit te zijn om opnieuw voor haar eigen kroost te zorgen.

Anders bewaakt zijn boodschap bijna op het angstvallige af: er zijn heel wat kinderen die recht hebben op een nieuwe thuis, en iedereen van goede wil kan hen die geven is het credo. Rijke blanken met een kast van een huis (‘we zijn niet rijk’ sputtert Byrne in een tenenkrommend genante scène), diepgelovige christenen, een homokoppel, een alleenstaande moeder … dat engagement komt aan bod in een batterij therapeutische scènes bij de Sociale Hulp waarin Octavia Spencer voor comic relief en diepbegrijpende blikken zorgt.

“Instant Family” mikt op een groot publiek, en de conflicten gaan niet diep: de problemen tussen pleegouders en -kinderen lijken op zich niet veel erger dan in een gewone gezinssituatie in een Amerikaanse komedie - herinner je de etterbakken uit de familiekomedies van John Hughes - en worden nogal gemakzuchtig verpakt als dramaslapstick. Als Anders echt diep wil graven, kiest hij voor grootste gemene delers en komediesetpieces die door hun politieke correctheid al vooraf van hun komische finesse zijn beroofd. Helemaal noppes wordt het als Anders de lach en de traan wil samenbrengen: een potentieel louterende scène in het laatste kwartier wordt zo ontkracht en zelfs verkracht door totaal overbodige ‘lachen lachen’-interventie van een uit het niets opduikende Joan Cusack.

Hollywood blijft investeren in het propageren van gesuikerde familiewaarden. Op zich is niets mis met positivisme in cynische tijden, maar wanneer dat positivisme eigenlijk zelf cynisch is - Anders drukt op elke manipulerende knop die hij kan vinden - heiligt het doel de middelen niet. Zeker niet in een film die twee uur lang aansleept. Indiana Jones slaagde er verdekke in om zich tijdens die speelduur over een kleine Aziaat te ontfermen en ettelijke honderden Indiaanse kindslaven te bevrijden. Dat was pas een statement!