Zo worden ze momenteel niet meer gemaakt. Een verzuchting die je veel hoort bij filmliefhebbers die languit onderuitgezakt op de sofa naar filmpjes als Ben Hur, Spartacus, Quo Vadis en dergelijke kijken. De (al dan niet bijbelse) spektakelfilm, daar hebben we het over. De bewering dat vroeger beter was, geldt nog altijd (figuranten waren toen nog van vlees en bloed, en niet uit computerpixels opgetrokken) maar sinds Gladiator kunnen we niet meer beweren dat de spektakelfilm morsdood is. Gezien de hoge productiekosten zal het wel geen genre worden dat ettelijke titels per jaar voortbrengt, maar aan circa gemiddeld eentje per jaar kunnen we ons wel verwachten (Alexander en Kingdom Of Heaven zijn momenteel in volle productie, met als respectievelijke regisseurs Oliver Stone en Ridley Scott).

Qua spektakelwaarde komt Troy alvast dicht in de buurt van de epossen van weleer. Het camerawerk en de gevechtsscènes zijn allemaal prima in orde, en ook met het scenario zit het wel snor. Rekening houdend met een paar beperkingen, wel te verstaan. Adepten van de Griekse mythologie in het algemeen en de gedichten van Homeros in het bijzonder zullen de film waarschijnlijk heiligschennis vinden, de doordeweekse filmliefhebber zal ongetwijfeld minder problemen hebben. Scenarist David Benioff (auteur van Spike Lee's 25th Hour) is een zelfverklaarde fan van Iliad (de Griekse brontekst van Homeros), het heroïsche verslag over de oorlog tussen Sparta en Troje. Hij besloot wel om de in het verhaal overvloedig aanwezige goden te schrappen, een paar kleine referenties niet te na gesproken. Een andere grote verandering is de aard van het Achilles-beestje. De grote Griekse held was immers homoseksueel, maar krijgt in de Hollywood-versie wel een affaire met een Trojaanse schone. Oh ja, en hij heeft ook een neefje… Voorts beperkte Benioff zich niet tot de Iliad alleen. Het beroemde paard van Troje speelt ook een rol in deze film, ook al komt het oorspronkelijk uit een andere Grieks heldendicht. Waarom Griekenland in de clinch ging met Troje ? Na een jarenlange onenigheid sluit Sparta, aangevoerd door koning Menelaus (Brendan Gleeson), vrede met Troje, het rijk van koning Priam (Peter O'Toole). Tijdens de bezegeling van de vrede in Sparta, muist de Trojaanse prins Paris (Orlando Bloom) er echter tussenuit met de bevallige jonge bruid van Menelaus, Helen (Diane Kruger). De Spartaanse koning is semi-begrijpelijk in alle staten, wil zijn bruid terug en de prins dood, en vindt een bondgenoot in de machtswellustige Griekse koning Aga-memnon (Brian Cox) die al een tijdje zit te azen op een goed moment om Troje de oorlog te kunnen verklaren. De geschonden eer van Menelaus is een mooie drogreden om Troje te belegeren met een super-mega-deluxe Grieks leger. Die grote troepenmacht is trouwens nodig, want de muren van het koninkrijk Troje hebben de naam onaantastbaar te zijn. Eén van de strijders is Achilles Brad Pitt), al is die niet echt opgezet met het machtsgeile despotisme van Agamemnon. Achilles is een furieuze en onkwetsbare (behalve aan zijn hiel, zoals u wel zal weten als u uw klassiekers kent) vechtmachine. Hij is het ook die een titanengevecht aangaat met de leider van de Trojaanse troepen, prins Hector (Eric Bana), de broer van Paris…

Troy dreigt een paar keer onderuit te gaan onder pompeuze dialogen, maar blijft bewonderenswaardig overeind. Het verhaal (hoe veel aanpassingen er ook mogen gebeurd zijn aan de originele brontekst) blijft boeiend, het feit dat de Trojanen niet categoriek als de goeden worden omschreven en de Spartanen/Grieken als de slechten werkt verfrissend, en visueel zit het allemaal zeer knap in elkaar. De film laat zich het best bekijken als een spannend jongensboek. Al kan je de film ook bekijken als een oorlogsfilm over twee naties die ten strijde trekken just for the fun of it, ongeacht het aantal mensenlevens die op het spel staan. Duizenden jaren later en de mensheid heeft nog altijd niet veel bijgeleerd. En zal dat waarschijnlijk ook nooit doen. Troy is dan ook meer 'rare jongens' dan 'vrolijke vrienden'. Los van alle mindere kantjes, een puike film.