De F.B.I. zit met een probleem. Paul Vitti, die al een tijd zit opgesloten in de gevangenis met de aantrekkelijke naam 'Sing Sing' heeft zijn straf bijna uitgezeten. Psychisch is hij niet meer wat hij voor zijn opsluiting was. De vroegere sterke man van de maffia heeft op zijn zachtst gezegd de pedalen verloren. Veel zinnige praat komt er niet meer uit zijn mond, meer nog hij is zo geestelijk ontredderd dat hij uren aan een stuk liedjes van West Side Story zingt en hierna lange tijd wezenloos voor zich uit blijft staren. Het spreekt voor zich dat men iemand in zo'n toestand de wijde wereld niet kan insturen, daar komen ongelukken van. Als hij inderdaad alles niet speelt om vrij te komen, als ?  Het spreekt voor zich dat men de deskundige hulp moet inroepen van een 'pro'. En wie beter dan Ben Sobel (Billy Crystal) kan een correcte diagnose stellen van Vitti ?  Die is het eens met de deskundige van de gevangenis dat de Vitti niet meer de Vitti is van vroeger en zeker moet begeleid worden na zijn vrijlating. Wat Dokter Sobel echter niet verwachtte was dat hij prompt als tijdelijke instelling zou aangeduid worden om zich te ontfermen over de man in kwestie ?  Het is zelfs eerder een opdracht die hem opgedrongen wordt door de plaatselijke Justitie !

Uiteindelijk kan 'dokter Sobel' niet anders dan de crimineel meenemen naar huis, tot grote ergernis van zijn echtgenote natuurlijk?   Het komt voor geen van beiden echt goed gelegen : Sobel's vader is pas overleden en men zit nog volop in het 'verwerkingsproces'. Een maffiosi in huis nemen is dus niet onmiddellijk de beste manier om het kostbare verlies van een dierbare te gaan verwerken. Het is zefls de bedoeling dat Dokter Sobel hem in enkele weken tijd klaarstoomt voor een gesprek met de 'parool-officier', zodat die hem met een gerust gemoed zijn definitieve vrijheid kan teruggeven. Wel moet Vitti eerst een job zien te vinden natuurlijk, wat meteen zorgt voor verschillende grappige scénes zoals die waar De Niro een auto probeert te verkopen (een Audi) aan een koppel die een Lexus 430 heeft als huidig vervoermiddel, overigens één van de favoriete scénes van De Niro zelf ?  Vergeet immers niet dat dit de sequel is van Analyze this met de weinig originele titel Analyze that. Beide filmtitels lijken niet alleen sterk op elkaar, beide producties doen dat ook voor een stuk. Bepaalde scénes en teksten waren op een gelijkaardige manier al te zien in de vorige Analyze (You,... you're good. You've got a gift, my friend), de aanwezigheid van dezelfde hoofdrolspelers (De Niro, Crystal, Viterelli, Kudrow) als de vorige keer zorgen er voor dat het nu ook weer een bijzonder herkenbare boel is.

Cathy Moriarty-Gentile was dan weer wel een nieuwkomer in deze film, maar een oude bekende voor De Niro. Ze was 18 toen ze samen met Robert De Niro op de set stond van Raging Bull en het was voor haar meteen een prettig weerzien met klassebak De Niro. Crystal kende zij ook al van de komedie Forget Paris. Producer Jane Rosenthal haalde de motivering om een vervolg te maken uit de enthousiaste reacties van het publiek voor de eerste film. Men wou aanvankelijk geen sequel maken om zo niet te vervallen in het louter herhalen van wat drie jaar eerder al eens was gedaan, men had dus echt wel goeie bedoelingen met Analyze that. Crystal vond het ook wel leuk nog eens 'Dr. Sobel' te zijn, verschillende mensen klampten hem na Analyze this aan op straat en deden hun best bepaalde scénes uit de film zelf te gaan imiteren. Men ging daarom uit van de veronderstelling dat het publiek nog meer Analyze-stuff wou, iets wat bevestigd wordt door de opbrengst van de film in zijn eerste week Box-Office in de States.

De voorwaarde die Harold Ramis (Multiplicity, Bedazzled) tenslotte stelde om De Niro en Crystal nog eens samen te brengen in een vervolg was dat er een goeie verhaallijn moest zijn zoals in de eerste film. Ramis kreeg hiervoor de nodige inspiratie toen hij een artikel las in de 'New York Times' waar een redacteur zich naar aanleiding van de HBO-serie 'The Sopranos' de vraag stelde in hoeverre een psychotherapeut of dergelijke een ex-maffiosi kan veranderen in een totaal anders iemand, een vraag die menig dokter zich wel eens stelt. Er werd even overwogen om Analyze that niet op te nemen in New York, enerzijds om financiële redenen anderzijds omwille van 09/11. Maar omdat de film een echt New Yorks verhaal is, koos men voor bestaande locaties als de Audi-showroom op Park Avenue, de uitgang van de Sing Sing gevangenis (vrijlating Vitti), zelfs de juwelierswinkel waarin De Niro een nieuwe job hoopt te vinden in de film bestaat echt (West 47th Street in het 'Diamond District', mocht je ooit eens in New York zijn).

Qua niveau zit deze film op dezelfde lijn als de eerste, niet bijzonder hoog dus maar ook niet echt laag. We hebben ons deze keer iets minder dan de vorige keer geërgerd aan de rol die De Niro brengt (alhoewel de scéne waarin hij West Side Story-nummers brengt er wel heel dichtbij kwam), en kunnen ook nu weer niet verbergen dat we hem liever zien in andere, niet-komische rollen. We mogen na Meet The Parents en twee Analyze-films vrezen dat hij het niet bij de voorbije komedies zal laten ?