John Schlesinger, zoon van een Joodse kinderarts, ontwikkelde zijn interesse in het maken van filmbeelden toen hij op 11-jarige leeftijd een 9.5 mm camera cadeau kreeg. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vervulde hij zijn dienstplicht bij de Royal Engineers en maakte toen al een eerste amateurfilm met de titel Horrors. Daarnaast entertainde hij de troepen als goochelaar bij de Combined Servies Entertainment Unit.
In 1945 maakte hij de overstap naar toneel en sloot zich aan bij de Oxford University Dramatic Society om na een tijd Voorzitter te worden van de Oxford Experimental Theatre Company. In de jaren ’50 was hij zelf acteur in toneelstukken. In de jaren ’60 en ’70 bleef hij overigens toneelstukken regisseren tussen de filmopdrachten door. Hij deed zijn eerste ervaring in de filmwereld op als verantwoordelijke voor de regie van programma-onderdelen voor de tv-series Tonight en Monitor.
Zijn aanpak in die periode werd toen al gekenmerkt door voornamelijk te draaien op locaties en vast te houden aan strakke productieschema’s. Van 1952 tot 1957 werkte Schlesinger in Engeland, Australië en Nieuw-Zeeland waar hij als acteur te zien was in een vijftal langspeelfilms en in bijna 20 toneelstukken als lid van een repertoiregezelschap terwijl hij ook werkte voor tv en radio. Het was in deze periode dat hij op een toevallige manier in contact kwam met regisseur-producent Roy Boulting wat ervoor zorgde dat hij nog meer geïnteresseerd raakte in fotografie en films maken. Het leidde tot het opnemen van een 15 minuten durende documentaire Sunday in the Park (1956), mede mogelijk gemaakt door toneelagent Basil Appleby. De BBC vroeg hem hierop om een aantal documentaires te gaan maken.

Na een opdracht als second unit regisseur werd hij volwaardig/eerste regisseur bij de BBC waar hij verantwoordelijk was voor een maandelijkse documentaire-reeks en verschillende episodes van de Churchill-televisieserie The Valiant Years. Toen kreeg hij in 1961 de kans om een industriële documentaire te maken over het dagelijkse leven in Waterloo Station. De productie kreeg de titel Terminus en hij kreeg er naast een BAFTA ook de Gouden Leeuw voor op het Filmfestival van Venetië waarna hij pas echt doorbrak.
Producent Joseph Janni bezorgde hem de kans om zijn eerste langspeelfilm te gaan maken, A Kind of Loving (1962). De film betekende niet alleen de start van Alan Bates’ filmcarrière, het dramatisch, komisch liefdesverhaal dat zich afspeelde tegen de achtergrond van de arbeidersklasse in Noord-Engeland zorgde er voor dat de populariteit van de filmmaker enkel maar toenam. Meer nog, hij won er de Gouden Beer mee op het Filmfestival van Berlijn en stond in één klap bovenaan het lijstje van succesvolle, jonge, Britse filmmakers.
Er volgde nog meer filmfraais, in de komedie Billy Liar met Tom Courtenoy vertolkte Julie Christie haar eerste hoofdrol. Schlesinger was zo onder de indruk van haar kunnen dat hij specifiek voor haar het scenario voor de satire Darling schreef wat van Christie een heuse filmster maakte. De film verscheen in heel wat lijstjes met de beste films uit de jaren ’60.
Het succes van de film zorgde er voor dat niet alleen het publiek maar ook de belangrijkste critici de filmmaker in de armen sloten alhoewel fans van Thomas Hardy zijn versie van Far From the Madding Crowd maar matig konden appreciëren. In 1969 werd Midnight Cowboy uitgebracht, zijn eerste Amerikaanse film en allicht zijn meest succesvolle film ooit die meteen het begin van zijn Hollywood-carrière inluidde.
John Schlesinger waagde zich zelfs aan een film over homoseksualiteit, een gegeven dat in die tijd (1971) niet zo bespreekbaar was als nu. Toch probeerde hij met Sunday Bloody Sunday een waarheidsgetrouw beeld te schetsen van een homoseksuele relatie zonder op enige manier bewust uit te zijn of op zoek te gaan naar sensatie of provocatie.

Weinigen blijven continu aan de top en dat was met Schlesinger niet anders. The Day of the Locust (1975), de verfilming van het boek van Nathanael West, was voor hem weliswaar een heuse uitdaging, de critici fileerden zijn film als nooit tevoren maar ook het publiek liet het afweten, maar weinigen gaven de film een kans door er een kaartje voor te kopen.
Maar John Schlesinger kwam terug met de thriller Marathon Man waarna het weer flink bergaf ging met Yanks en de met Engels geld gefinancierde prent Honky Tonk Freeway waarna ook maar weinigen wild waren van The Falcon and the Snowman (1984).
John Schlesinger heeft ook enkele succesvolle langspeelfilms voor de BBC gemaakt: An Englishman Abroad (1983) en A Question of Attribution (1991), alle twee geschreven door Alan Bennett.