De ene Sissi is de andere niet. Deze duister-donkere kijk op het leven van keizerin Elizabeth van Oostenrijk staat mijlenver verwijderd van de koekjestrommel- en fotoromantrilogie van Ernst Marischka met Romy Schneider en Karl-Heinz Böhm – bouwjaren 1955, 1956 en 1957.

Tot spijt van wie het benijdt: dé cinematografische Sissi-erfenis die tot het eind der tijdens in het publieke bewustzijn verankerd zal blijven. Kleurige en fleurige sprookjesfilms die een lans braken voor zonlichtmonarchieën, terwijl het leven van Elizabeth – maar we mogen Sissi zeggen – eigenlijk vooral kommer en kwel was. Ze kwam zelfs gewelddadig om het leven: op haar zestigste werd ze – in september 1898 om precies te zijn – vermoord door een Italiaanse anarchist. Maar ook dit komt niet aan bod in Marie Kreutzers Corsage, een van de vele hedendaagse Sissi-herinterpretaties. Wie nog meer royaal kant wil zien kan de miniseries die op RTL en Netflix liepen/lopen bij de middagthee opslurpen, en volgend jaar komt er ook nog een Duitse Sissi-film aan.

Corsage is een buitenbeentje in de sliert Sissi-kijkvoer: Kreutzer mengt waarheid met fictie en eigen interpretatie in wat in de eerste plaats een eigenzinnig vrouwenportret is dat het midden houdt tussen Sofia Coppola’s Marie-Antoinette en Pablo Larrains Spencer – zij het zonder de slagroomexcessen van de eerste en de weerbarstige cinematografie van de tweede. Kreutzer kiest voor koele esthetiek die je voortdurend op het verkeerde spoor zet, niet in het minst omdat ze in de achtergrond vaak subtiel anachronismen in het decorum inbouwt en alles zich af en toe meer in verlaten schoolrefters dan in somptueuze paleizen lijkt af te spelen. En Kris Kristofferson en Marianne Faithfull krijgen de eer en het genoegen de klankband te torpederen.

Corsage speelt zich volledig af tijdens 1877 en 1878 en concentreert zich op het veertigste levensjaar van de koningin. Het jaar waarin de aftakeling begint, dixit de dokter van dienst. Kreutzer toont een vrouw in een keurslijf in een door mannen gereageerde wereld: met de politiek van echtgenoot Frans Josef mag ze zich niet bemoeien, ze wordt geacht mooi, slank en vriendelijk te zijn tijdens officiële bijeenkomsten en voor de rest moet ze maar zien hoe ze haar dagen vult. Bij Böhm was dat door naar de vogeltjes te fluiten en het haar van haar kinderen te kammen, bij Kreutzer is dat door overspel te plegen, kietelke kietelke in bad te doen, drugs te gebruiken en rebellerend zowat iedereen die ze niet kan uitstaan serpentijns op zijn of haar plaats te zetten terwijl ze steeds meer in de knoop komt te zitten met haar eigen vergankelijkheid en de futiliteit van haar privileges. En paardrijden doet ze ook graag.

In Corsage is Sissi een schalkse rebel en Kreutzer een schalkse cineaste. Dit is in de eerste plaats een (l)ijzige film die zich eerder als eloquent saai dan als eloquent schoon laat omschrijven. Maar wie zich kan vinden in de in al zijn aparte soberheid mooie beeldenstroom en -kadrering zal er zich met plezier monkelend laten door verrassen en charmeren. Vicky Krieps’ magnetiserende portrettering van het hoofdpersonage draagt daar trouwens toe aan bij: van kil gekwetst tot bijna brutaal koeionerend … het is een krachtige koord waarop ze Sissi hier mag laten balanceren.

Die balans zal ook de al dan niet welwillende kijker moeten vinden voor wie dit een te nemen of te laten atypische royaal kijkstuk zal zijn. Niet in het minst tijdens de ontlading aan het eind die zich ontvouwt als een welhaast niet te plaatsen fantasiescène op een als olietanker vermomd cruiseschip in Italië. Deze si si kan dus voor velen ook een no no zijn. Le cinéma, c’est fou.

Gezien op Film Fest Gent.