Tijdens de 51ste editie van Film Fest Gent ontving de Palestijnse scenarist en regisseur Michel Khleifi een Joseph Plateau Honorary Award, als erkenning voor zijn uitzonderlijke werk dat zowel artistieke als politieke grenzen uitdaagt. De in België gevestigde filmmaker ontving de prijs na een retrospectieve van zijn werk en een Director's Talk.

Op donderdagavond 10 oktober eerde Film Fest Gent regisseur Michel Khleifi met een Joseph Plateau Honorary Award, een prijs voor festivalgasten die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de filmkunst. De prijs werd uitgereikt na een Director's Talk, een een-op-een gesprek met de filmmaker over zijn decennialange carrière. Film Fest Gent vertoonde ook drie van zijn meest opmerkelijke films, onlangs gerestaureerd door CINEMATEK, het Koninklijk Belgisch Filmarchief.

Khleifi’s eerste film, Fertile Memory (1981), was ook de eerste film van deze retrospectieve. In dit hybride debuut laat hij zien hoe de Israëlische bezetting de levens en opvattingen van twee zeer verschillende Palestijnse vrouwen tekent. In zijn kortfilm Ma'loul fête sa destruction (1985) - ook onderdeel van deze selectie - keert Khleifi terug naar de bezette regio om een unieke gebeurtenis vast te leggen in de noordelijke stad Ma'loul, waar voormalige Palestijnse inwoners één keer per jaar mogen terugkeren naar hun geboorteplaats. In Noce en Galilée (1987), de derde film van deze vertoning, gooit een Arabische patriarch het op een akkoord met de Israëlische gouverneurs om zo het huwelijksfeest van zijn zoon te garanderen ondanks de avondklok. Deze film betekende niet alleen Khleifi's internationale doorbraak, maar was ook de allereerste Palestijnse film die vertoond werd op het filmfestival van Cannes, waar hij de International Critics Prize ontving. Op speciaal verzoek van Khleifi werd ook La battaglia di Algeri (1985) van Gillo Pontecorvo vertoond.

Door een licht te werpen op de lopende bezetting, biedt deze retrospectieve van Khleifi’s werk een alternatieve route doorheen de complexiteit van het conflict. Via cinema biedt hij niet alleen inzicht in de historische wortels van de bezetting, maar ook in de recente escalaties in de regio en de voortdurende aanvallen op Palestijns grondgebied.

⁠"Ideologische geschiedenis heeft te maken met macht. Emotionele geschiedenis toont iets veel reëlers. Cinema is een poëtische kunst, geen realistische. Als een film compleet realistisch is, dan zit er iets fout." regisseur Michel Khleifi tijdens zijn Director's Talk.

Michel Khleifi
Michel Khleifi, geboren in Nazareth in een Palestijnse familie, verhuisde in de jaren 1970 naar België, waar hij film- en theaterregie studeerde aan het Institut National Supérieur des Arts du Spectacle (INSAS). Na enkele televisiereportages in de jaren 1980 reisde Khleifi naar zijn geboorteland om er zijn langspeeldebuut Fertile Memory (1981) te draaien. Het was de allereerste langspeelfilm opgenomen op de Palestijnse Westelijke Jordaanoever en betekende het begin van een carrière van acht politiek begeesterde films over het onrecht dat zich voltrekt op bezet Palestijns land. Na de kortfilm Ma'loul fête sa destruction (1985), maakte hij zijn fictiedebuut Noce en Galilée (1987), dat werd bekroond met de International Critics Prize in Cannes en de Gouden Schelp in San Sebastián. In de jaren 1990 en 2000 zette hij zijn engagement verder met onder meer Forbidden Marriages in the Holy Land (1999), een documentaire over gemengde Arabisch-Joodse koppels en hun dagelijkse problemen, en Tale of the Three Jewels (1995), over een Palestijnse jongen die via zijn fantasie aan het geweld van zowel het heden als het verleden ontsnapt. Voor Zindeeq (2009), zijn laatste film tot dusver, ontving hij de prijs voor Best Arab Feature Film op het Dubai International Film Festival. De afgelopen tien jaar heeft Khleifi filmregie gedoceerd aan het INSAS in Brussel, Columbia University, St Joseph University in Beiroet en de AM Qattan Foundation in Palestina en Jordanië. Meer achtergrond bij Khleifi’s carrière en werk is te vinden op de website van online magazine Sabzian.

Joseph Plateau Honorary Award
De Joseph Plateau Honorary Award wordt uitgereikt aan festivalgasten die een speciale bijdrage leverden aan de kunst van het filmmaken. De award is een replica van professor Joseph Plateaus fenakistiscoop, een toestel waarmee hij een serie van opeenvolgende tekeningen doorlopend 'in beweging' kon brengen. De fenakistiscoop stond mee aan de basis van het idee van bewegende beelden en daarmee ook de basis van het filmmaken. Op de openingsavond ontving ook actrice Emily Watson (Small Things Like These) een Joseph Plateau Honorary Award.

In het verleden kregen onder meer Ryûsuke Hamaguchi (2023), Terence Davies (2023), Céline Sciamma (2022), Raoul Servais (2022), Andrea Arnold (2021), Viggo Mortensen (2020), Isabelle Huppert (2011), Agnès Varda (2006) en Morgan Freeman (2000) de prijs.