Afgaand op de synopsis en de mediabuzz ben je misschien geneigd te denken dat “Rundskop” een thriller is over de onfrisse praktijken van de hormonenmaffia, culminerend in de moord op veearts Karel Van Noppen. Wat geenszins het geval is: een gelijkaardige moord vormt wel een van de verhaaldraden, maar is niet de belangrijkste. Veel belangrijker bijvoorbeeld is die van onbeantwoorde liefde. Of die van twee jeugdvrienden die proberen elkaar terug te vinden. En eigenlijk zijn alle draden bijkomstig daar dit ijzersterke langspeelfilmdebuut van Limburger Michaël R. Roskam in de eerste plaats een karakterstudie is. En wat voor een! Het personage van veeboer Jacky Vanmarsenille is zonder twijfel het meest fascinerende dat ooit in een Vlaamse film is neergepoot (sorry, Hector).

Jacky Vanmarsenille (een mokerslagvertolking van Matthias Schoenaerts) leidt samen met zijn broer in Limburg, vlak bij de Franse grens, een veeboerderij. Een taak die ze hebben overgenomen van hun vader (Kris Cuppens). Helemaal clean is de boerderij niet: zoals de traditie het wil worden de runderen volgespoten met groeihormonen, en de Vanmarsenilles hebben in de streek genoeg in de pap te brokkelen om hun wil aan de andere veeboeren op te leggen. En dat trekt in West-Vlaanderen de aandacht van Marc Decuyper (Sam Louwyck) en een paar andere handelaars in verboden spul. Die willen hun afzetmarkt graag vergroten, en willen hiervoor een deal sluiten met Jacky. Die is daar allerminst happig op, zeker als het nieuws bekend wordt dat dierenarts/hormonenjager Gilbert Daems is geëxecuteerd in ware maffiastijl. Jacky vermoedt (terecht) dat de bende van Decuyper de daders zijn, en wordt willens nillens meegetrokken in het politieonderzoek naar de moord. De boodschappenjongen van Decuyper is trouwens geen onbekende voor Jacky. Diederik Maes (Jeroen Perceval) was jaren terug Jacky’s beste vriend, maar het noodlot dreef de twee uit elkaar. De hernieuwde ontmoeting blijkt zowel voor Jacky als voor Diederik verstrekkende gevolgen te hebben …

Veel geheimen over de plot geven we niet prijs, want dat is nu eenmaal een ‘gentleman’s agreement’ bij het bespreken van een film waarin niets is wat het op het eerste zicht lijkt. En wat “Rundskop” echt is wordt eigenlijk pas ergens in het midden duidelijk: wanneer Michael R. Roskam een ongelooflijke flashback-kopstoot uitdeelt. Na die scène kunnen we Jacky, die gehavend uit de kindertijd kwam en op volwassen leeftijd als een brok dynamiet door het leven moet gaan, pas echt volledig begrijpen. De scène waarin hij zichzelf vergelijkt met een stier (zij het niet om de reden die je op het eerste zicht zou denken) snijdt door merg en been. Net als de rest van de film trouwens. De beeldtaal van Roskam en cameraman Nicolas Karakatsanis is verbluffend: secuur, afgemeten en rijp om door alle gezindtes te worden gesmaakt. Zowel de doorsnee 'Witse'-kijker als de fan van Tarkovsky zal hier zijn meug vinden.

Op een even hoog niveau: de vertolkingen. Matthias Schoenaerts' transformatie (er kwam 27 kilo bij) in “Raging Bull” Jacky is een verschroeiende tour de force die ei zo na gaten brandt in het biosscherm. Zalen die “Rundskop” draaien zonder brandblusser in de nabijheid nemen een onverantwoord risico. Nagenoeg even sterk is de vertolking van Jeroen Perceval als getormenteerde meeloper Diederik: wie hem enkel kent uit “Dagen Zonder Lief” zal zich meermaals in de ogen wrijven.

Voeg daar nog een klankband bij met de niet te versmaden mengeling van West-Vlaams, Frans en een welhaast niet te doorgronden Sint-Truidens koeterwaals en je krijgt een universele aanrader van eigen bodem. Een 'coup de film' om te koesteren.