Rundskop (DVD)
acteur/actrice (10)
regisseur (1)
Of het voor de rozen een goed jaar was, weten we niet maar voor de Belgische en Vlaamse cinema was 2011 in elk geval een topjaar. Niet alleen zonden we twee van onze stripzonen succesvol uit naar Hollywood, zowel in Vlaanderen als Wallonië viel heel wat moois te rapen. Treffend is alvast dat de meest succesvolle Vlaamse prent van dit jaar de meest kwalitatieve was. Voor wie er nog aan twijfelt, “Rundskop” is het beste nationaal filmproduct van dit jaar. En mag binnenkort zelfs aan zijn Amerikaanse arthousecarrière beginnen, daar de US-distributierechten werden gekocht door de kleine onafhankelijke firma Drafthouse. En de buzz is goed: zo won “Rundskop” vorige week nog twee prijzen op het AFI Fest in Los Angeles. Mathias Schoenaerts kreeg een award voor zijn acteerprestatie en ook de Prijs van het Publiek ging naar “Rundskop” of “Bullhead”.
Voor degenen die de film alsnog in de bios hebben gemist, en voor wie de ontdekkingtstocht zich binnen de mazen van de thuisbioscoop afspeelt: “Rundskop” is geen thriller over de onfrisse praktijken van de hormonenmaffia. Of eigenlijk is het dat wel, zij het slechts voor een stukje. Dit ijzersterke regiedebuut van Limburger Michael R. Roskam is in de eerste plaats een als gebald drama over onbeantwoorde liefde en innerlijke woede verpakte karakterstudie. En wat voor één! Het personage van veeboer Jacky Vanmarsenille is zonder twijfel het meest fascinerende dat ooit in een Vlaamse film is neergepoot (sorry Hector...).
Jacky Vanmarsenille (een mokerslagvertolking van Matthias Schoenaerts) leidt samen met zijn broer in Limburg, vlak bij de Franse grens, een veeboerderij. Een taak die ze hebben overgenomen van hun vader (Kris Cuppens). Helemaal clean is de boerderij niet: zoals de traditie het wil worden de runderen volgespoten met groeihormonen, en de Vanmarsenilles hebben in de streek genoeg in de pap te brokkelen om hun wil aan de andere veeboeren op te leggen. En dat trekt in West-Vlaanderen de aandacht van Marc Decuyper (Sam Louwyck) en een paar andere handelaars in verboden spul. Die willen hun afzetmarkt graag vergroten, door een deal af te sluiten met Jacky. Die is daar allerminst happig op, zeker als het nieuws bekend wordt dat dierenarts Gilbert Daems is geëxecuteerd in ware maffiastijl. Jacky vermoedt (terecht) dat de bende van Decuyper de daders zijn, en wordt willens nillens meegetrokken in het politieonderzoek naar de moord. De boodschappenjongen van Decuyper is trouwens geen onbekende voor Jacky. Diederik Maes (Jeroen Perceval) was jaren terug Jacky’s beste vriend, maar het noodlot dreef de twee uit elkaar. De hernieuwde ontmoeting blijkt zowel voor Jacky als voor Diederik verstrekkende gevolgen te hebben.
De echte kracht van “Rundskop” wordt eigenlijk pas ergens in het midden duidelijk: wanneer Michael R. Roskam een ongelooflijke flashback-kopstoot uitdeelt. Na die scène kunnen we Jacky, die gehavend uit de kindertijd kwam en op volwassen leeftijd als een brok dynamiet door het leven moet gaan, pas echt volledig begrijpen. De scène waarin hij zichzelf vergelijkt met een stier (zij het niet om de reden die je op het eerste zicht zou denken) snijdt door merg en been. Net als de rest van de film trouwens. De beeldtaal van Roskam en cameraman Nicolas Karakatsanis is verbluffend: secuur, afgemeten en rijp om door alle gezindtes te worden gesmaakt.
Op een even hoog niveau: de vertolkingen. Matthias Schoenaerts transformatie (er kwam 27 kilo bij) in “Raging Bull” Jacky is een verschroeiende tour de force die ei zo na gaten brandt in het bios- of flatscreenscherm. Nagenoeg even sterk is de vertolking van Jeroen Perceval als getormenteerde meeloper Diederik: wie hem enkel kent uit “Dagen Zonder Lief” zal zich meermaals in de ogen wrijven. Voeg daar nog een klankband bij met de niet te versmaden mengeling van West-Vlaams, Frans en een welhaast niet te doorgronden Sint-Truidens koeterwaals en je krijgt een universele aanrader van eigen bodem. Een “coup de film” om te koesteren.
Wie wil weten tot wat Michael R. Roskam nog in staat is, doet er goed aan zich de speciale editie van “Rundskop” aan te schaffen. Het tweede schijfje daarvan bevat immers drie kortfilms van Roskam: “Haun” uit 2002, “Carlo” uit 2004 en “The One Thing To Do” uit 2005. Ook op de extra schijf: een making of van zo’n twintig minuten, de trailer en een audioclip van de soundtrack. En dit allemaal verpakt in een lijvige editie waarin plaats is voor een sfeervol en mooi vormgegeven fotoboek. Een meer dan waardige uitgave voor deze klassieker van eigen bodem!