Voor elke Vlaamse/Belgische titel die het goed doet in de zalen (al dan niet gedragen door karrenvrachten publiciteit in de boekskes en op tv), is er op zijn minst één die blijft steken in de niet altijd drukbezochte regionen van de arthousezalen: het eeuwige lot van de populaire commercie versus de vaak onbekende en onbeminde cinefiele film. Toeval of niet, maar Vlaanderen heeft nogal wat vrouwelijke cineasten die in dat kleinere circuit films draaien. Denk maar aan Dorotheé Van Den Berghe (“Meisje”, “My Queen Karo”) en Fien Troch (“Een Ander Zijn Geluk”, “Unspoken”, ”Kid”). En aan Patrice Toye die met deze “Little Black Spiders” aan haar derde langspeler toe is, na “Rosie” (1998) en “Nowhere Man” (2008).

“Little Black Spiders” werd in september vorig jaar (na zijn première op het festival van Oostende) uitgebracht in negentien zalen en deed het al bij al nog niet zo slecht bij zijn doelpubliek van de cinefiele meerwaardezoeker. Toye, die eveneens audiovisuele kunsten doceert aan Sint-Lukas, baseerde zich voor deze film op waargebeurde feiten. Feiten die op het eerste zicht niet al te fraai ogen: in de jaren zeventig werden zwangere tienermeisjes ondergebracht in speciale bevallingstehuizen waar ze onder toezicht van nonnen van de buitenwereld werden afgeschermd tot wanneer de bevalling achter de rug was. De baby werd vervolgens voor adoptie afgestaan, ook als de meisjes in kwestie hun kind liever zelf hielden. Iets wat in de meeste gevallen niet kon, daar de meisjes allemaal ongewenst zwanger waren, vaak van een gehuwde man of zelfs na een verkrachting. En meestal wilden hun ouders van het meisje (of de vader/man in kwestie) niet instaan voor de opvoeding van het kind. Een praktijk die natuurlijk te veroordelen is, maar tegelijkertijd ontspint zich de vraag of een illegale abortus of onbegeleide zwangerschappen een eerbaarder alternatief zijn. Een vraag die Toye niet beantwoordt, en zelfs niet eens stelt. “Little Black Spiders” is in de eerste plaats een poëtische sfeerschets annex coming of age-verhaal waarin vooral de psyche van de zwangere tieners centraal staat.

We zien de gebeurtenissen (anno1978) vooral door de ogen van Catharina (knap debuut van Line Pillet) die in het tehuis waar ze wordt opgevangen anoniem als Katja door het leven moet. Het zeventienjarige meisje is zwanger van haar leraar Grieks (Wim Helsen in een verrassende cameo), en denkt dat hij met haar een gezin wil stichten eens de baby er is. Niet dus. Zonder het zelf te beseffen tekende ze bij aankomst zelfs een formulier waarin ze haar kind voor adoptie afstaat. De dromerige Katja wordt dikke maatjes met de assertieve Roxanne (de eveneens debuterende Charlotte De Bruyne) die wel weet wat er met de baby’s gebeurt die meestal in een ziekenhuis in Frankrijk worden geboren.

Meer plot is er eigenlijk niet: hier en daar wordt wel een poging gedaan om het verhaal verder te stuwen door bijvoorbeeld een ander meisje te introduceren die haar baby terug wil, of door de scènes die wat meer inzicht moeten brengen in de beweegredenen van de zuster (Ineke Nijssen) die het tehuis leidt, maar die scènes raken nooit op het voorplan. “Little Black Spiders” is op zijn best wanneer Toye het broze leven van de kwetsbare tienermeisjes annex –moeders in dromerige tinten beklemtoont.

Het resultaat valt daardoor wat tussen twee stoelen: Toye gaat niet voor sfeerschepping alleen en begeleidt (stuwen klinkt wat te zwaar in Toyes zachtmoedige aanpak) de plot naar een onvermijdelijke (en niet geheel onverwachte) climax die emotioneel echter nogal afstandelijk afkomt. Wat eigenlijk eveneens een beetje geldt voor de volledige film. De lont is er wel, het vuur niet altijd. Waardoor Toye dan wel een acht scoort voor sfeer en evocatie (het kan niet anders of ze moet Peter Weirs betoverende “Picnic At Hanging Rock” uit 1975 een fiks aantal keer bekeken hebben), maar het op vlak van naar de keel grijpende verhaaluitwerking toch met een paar punten minder moet doen. Aan het enthousiasme en het inlevingsvermogen van de jonge cast zal het alvast niet liggen: De Bruyne en vooral Pillet maken een uitstekende indruk en zijn – als het meezit en ze dat zelf willen natuurlijk – ongetwijfeld vertrokken voor een mooie carrière.

De dvd-uitgave kent een paar interessante extra’s. Wie meer wil weten over de muziek zit goed met een interview van een kwartier waarin John Parrish vertelt over zijn professionele relatie met Toye. Ook de jonge actrices mogen hun personages kaderen, terwijl een 'making of' meer over het productieproces toont. De meest interessante (en aangrijpende) extra is “Anoniem bevallen” en bevat getuigenissen van vrouwen die terug kijken op hun tijd toen ze als zwanger meisje in een opvangtehuis werden 'geholpen'. Extra’s die zowel de film als de thematiek verder uitdiepen: zo hebben we ze graag.