X
verdeler
acteur/actrice (7)
regisseur (1)
producent (3)
uitvoerend producent (3)
director of photography (1)
beeldmonteur (2)
productieontwerper (1)
kostuumontwerper (1)
componist (2)
Regisseur-scenarist-occasioneel acteur en manusje van alles Ti West kietelt en likt al een tijd aan de hielen en de tenen van de horrorfan. Niet zozeer in het zicht van iedereen, maar eerder tussen de plooien van de thuiscinema waar hij bijvoorbeeld in 2009 aangenaam wist te verrassen met The House Of The Devil waarin een babysitster op de verkeerde deur kwam aankloppen.
De ijverig voortploegende doe-het-zelfaanpak van West leidde ook naar veel televisiewerk en zelfs naar een western met John Travolta en Ethan Hawke. Misschien is die In A Valley Of Violence uit 2016 wel aan herwaardering toe. Edoch, dat is een ander stukje leesvoer. Hier draait het allemaal om X, wis en waarachtig een fijne genrefilm die het verdient om in het lang en het breed op een groot zilvergrijswit scherm gekadreerd te worden. Of hoe West ditmaal op de luide trom slaand zijn talent mag komen etaleren voor wat dusver zijn beste film is. Een goede timing.
Synopsisgewijs kan je het in 1979 gesitueerde X in het hokje van The Texas Chainsaw Massacre duwen: ook hier komt een groepje minibustoeristen in het vizier van een moordende Texaanse familie. Slachtoffers van dienst zijn de zes leden van een pornofilmcrew die in een afgelegen hut in Texas het met Franse avant-gardevonken doorspekt pornomeesterwerk The Farmer’s Daughters willen draaien. Maar dat loopt dus anders uit dan gepland.
Eigenlijk zijn er meer verschillen dan gelijkenissen tussen de kettingzagen van Hooper en de aanpak van West. X is betrekkelijk minder nihilistisch dan Hoopers bakenverzettende klassieker maar is tegelijkertijd bewust veel bloederiger en goorder tijdens de moordscènes – zij het niet tijdens allemaal. Hooper ging grotendeels voor de suggestie, West spijst volop de bankrekening van make-upeffectenhuizen die zich hier lekker pletsend mogen uitleven. Zalig de darmen van geest, want die komen in vol ornaat in beeld. Daarnaast is X filmisch ontzettend beheerst, spanningsopbouwend plagend én ad rem, vaak ongemeen grappig en surreëel romantisch. Tussen de remsporen door trekt West trouwens een interessant spiegelcontrast tussen daders en slachtoffers, motief en daad, heden en verleden, oud en jong en herinnering en verbittering.
West trekt het spiegelcontrast ook door in de cast door Mia Goth een dubbelrol te laten vertolken. Ze kruipt met Linda Lovelace-achtige overtuiging in de huid van de final girl, maar vertolkt tegelijkertijd ook – onder een laag make-up weliswaar – de moorddadige Pearl die haar eigen lichamelijk verval opwerpt als reden om korte metten te maken met de hitsige bezoekers. En daarmee van de constant aanwezig zijnde aanwezigheid van een televisiedominee een faux religieuze omkadering maakt die – blijkens een aardige twist in de verhaal-staart – weliswaar niet zonder reden in de verhaalmix is gegooid. Maar blijft dus het feit dat je deelgenoot bent van een confronterend samenspel tussen twee personages die door dezelfde actrice worden vertolkt. En dat daardoor generaties overbruggend eigenlijk ook even dezelfde kant van de karaktermedaille toont.
Old school gore lekkernijen met sterk onderlijnde karaktertekeningen die met verrassende vindingrijkheid in beeld worden gebracht, dat is wat X van het eerste tot laatste shot in de aanbieding heeft. Fijnproeverskost voor de genrefan dus, en nog meer zo voor iedereen met een suikerboon voor grindhousecinema uit de jaren zeventig. En voor krokodillenfilms.
Het spiegelcontrast krijgt binnenkort trouwens nog meer reflectie. In de inmiddels reeds ingeblikte prequel Pearl zal Goth te zien zijn als de jeugdversie van het titelpersonage zodat haar levensverhaal waar X naar hint meer inkleuring zal krijgen. Een project dat ietwat impromptu en los uit de pols door West en Goth werd opgestart tijdens de postproductie van deze X en dat onmiddellijk groen licht kreeg van distributeur A24. Het ziet er dus naar uit dat West het grote scherm nog even zal mogen blijven beroeren. En puur afgewogen op het schoons van deze letterzetter horen daar zowel hoera, bravo als mooi zo bij.
18-03-2022 | Plaats 4 | $ 4.407.750 |
25-03-2022 | Plaats 6 | $ 2.229.531 |
01-04-2022 | Plaats 8 | $ 1.026.887 |