Wie als cinefiel alles (of toch veel) wil zien in de bioscoop, ziet zich bijna verplicht om elke week eens (of meerdere keren) het grote witte doek met een bezoekje te vereren. Dat dit niet lukt voor iedereen, is nogal wiedes. Kleinere films zijn daardoor vaak van de affiche verdwenen vooraleer alle gegadigden een ticket hebben aangeschaft. Thank heaven for little dvd’s, zodat de eventuele achterstand daar netjes kan worden weggewerkt.

“The Visitor” was zo’n filmpje dat in december vorig jaar bijna onopvallend in de zalen liep. In oktober kreeg de prent wel al aandacht als openingsfilm van het Filmfestival van Gent. De hoofdrol is weggelegd voor een acteur waarvan velen misschien het gezicht wel kennen, maar niet meteen een naam kunnen op kleven. De naam is dus Richard Jenkins, en met “The Visitor” heeft hij nu eindelijk zijn plaatsje boven de afiteling te pakken. Sinds de jaren tachtig duikt hij al op in tal van bijrollen, en zijn ster is geenszins tanend, getuige onder meer zijn drie samenwerkingen met de Coenbroers (“The Man Who Wasn’t There”, “Intolerable Cruelty”, “Burn After Reading”) en de negentien afleveringen van het sublieme “Six Feet Under” waarin hij opdook als (dode) pater familias.

De rol van Walter Vale in “The Visitor” van Tom McCarthy (die debuteerde met “The Station Agent”) lijkt Jenkins alvast op het lijf geschreven. Hij is een economieleraar annex grijze muis die na de dood van zijn vrouw in een emotioneel vacuüm leeft in Connecticut. Tijdens een trip naar New York voor een congres, ontdekt hij dat zijn appartement daar is onderverhuurd aan twee asielzoekers: Tarek (Haaz Sleiman), een man uit Syrië en Zainab (Danai Gurira), een vrouw uit Senegal. Het duo besluit onmiddellijk te vertrekken met hun schaarse bezittingen, maar Vale staat hen toe te blijven. Langzaamaan ontdekt hij dat het koppel hem een frisse kijk op het leven biedt. Zelf is hij uitgeblust, zonder zelfs maar de kracht om nog les te geven of verder te schrijven aan een boek. Zijn aanwezigheid op het congres is dan ook een verplicht nummertje, dat hij schijnbaar moeiteloos ondergaat.

Via Tarek ontdekt hij de kunst van het djembéspelen en al snel laat hij zich op sleeptouw nemen door een man die elke dag het beste uit het leven haalt, ook al is hij voor de Amerikaanse overheid een nummer. Dat wordt pijnlijk duidelijk wanneer de naweeën van 9/11 de kop opsteken. Tarek wordt zonder reden aangehouden in de metro en opgesloten in een voorlopige gevangenis. Walter belooft te doen wat hij kan om hem zo snel mogelijk los te krijgen, maar in een Amerika dat wordt geregeerd door rigide administratie en absurde regels, blijkt al snel dat zelfs goedbedoelende Amerikaanse staatsburgers ook nauwelijks meetellen…

“The Visitor” is applauswaardige humane cinema, maar misschien iets te sober en te berekend om echt onder de kleren te kruipen. McCarthy verhaalt op een eenvoudige en toegankelijke manier de situatie waarin illegalen zonder de juiste papieren zich bevinden, en neemt weinig risico’s met een plot waarin alles wat je denkt dat er zal gebeuren ook gebeurt. Toch is dit niet enkel het verhaal van Tarek, Zainab en Tareks moeder, maar ook dat van Vale. Zijn ontmoeting met Tarek dient als catharsis die hem uit zijn eigen schemerzone haalt, en dat levert de twee beste scènes uit de film op: die waarin Vale met zijn machteloosheid wordt geconfronteerd aan de balie van de gevangenis, en het sterk doorleefde slotbeeld.

De extrasectie bestaat uit de trailer en een klein halfuur interviews. Zowel de regisseur als de voornaamste acteurs doen hun duit in het zegzakje. Enkel de antwoorden worden getoond in wat overduidelijk vraag- en antwoordspelletjes voor de pers zijn en niet zozeer voor een echte dvd-making of.