Jeugdzondebiecht: uw weledele Filmfreakdienaar zag Michael Bays “The Rock” destijds zo’n drie keer in de cinema en durft op een onbewaakt moment zelfs “Armageddon” (of toch bepaalde stukken daarvan) verdedigen, daarbij hoongelach ontwijkend als een geblindeerde blondine in een circus. Maar dat was toen, nu is er maar een conclusie te trekken: dat Bay zijn krediet nog steeds niet heeft terugverdiend. Getuige ter zake: “Transformers: Dark Of The Moon”, zijn derde Transformersgedrocht op rij. Hij was zelf niet zo tevreden over het vorige deel (enige zelfkennis is hem toch niet vreemd) en wou zich met deze rehabiliteren. Iets waar hij in geslaagd is bij de fanboys van het Transformersuniversum (zij die weten hoeveel bouten Optimus Prime exact heeft, welke schuurspons Megatron gebruikt en of de voor de eerste keer opduikende Sentinel Prime als baby braaf zijn dieselmelkje opdronk) die redelijk enthousiast zijn over deze worp. Op dit virtueel stukje wereld (en op een heleboel andere trouwens) is het verdict minder positief: dit is immers alweer een aan overkill ten onder gaande schreeuwlelijke film waarin Bay opnieuw bewijst dat hij weet hoe te jongleren met visuele effecten, maar nog steeds niet geïnteresseerd lijkt om dat gejongleer passie, bezieling of een hart toe te bedelen. Getuige een alweer ellenlange climax van zo’n drie kwartier: waar je adrenaline verwacht krijg je uiteindelijk enkel maar bittere gal te slikken.

Ergens is wel zichtbaar dat Bay een betere film wou maken dan “Transformers: Revenge Of The Fallen”. Het uitgangspunt bijvoorbeeld is stukken beter. In een proloog die begint in 1961 wanneer een ruimteschip van Cybertron neerstort op de duistere kant van de maan. In dat ruimteschip: Sentinel Prime en een ganse reeks pilaren met teleportatietechnologie die er konden voor zorgen dat de Autobots de strijd tegen de Decepticons zouden hebben gewonnen. NASA ontdekt de crash en president Kennedy steekt spoed achter het maanprogramma om de vracht die op de maan is neergestort te bestuderen. Wat in 1969 tijdens de missie van de Apollo 11 daadwerkelijk gebeurt. Intussen zijn een paar van de brandstofcellen van Sentinel Primes voertuig in het bezit gekomen van de Russen en wanneer ze die proberen gebruiken als energiebron zijn de gevolgen desastreus (jawel, ook de ramp in Chernobyl in 1986 is “Transformers” gerelateerd). Optimus Prime ontdekt dat er een Autobotschip is neergestort op de maan en gaat zelf op missie en ontdekt daar het nog niet gereanimeerde lichaam van Sentinel Prime. Samen met vijf resterende pilaren wordt hij naar aarde getransporteerd en zet zo een door Megatron uitgedokterd plan in werking waarbij de Deceptions de macht op aarde kunnen grijpen, daarbij de mensheid tot slaven degraderend en – met de hulp van de teleportatiepijlers – meteen ook thuisplaneet Cybertron naar onze hulpeloze blauwe bol kunnen brengen.

Nu ja, hulpeloos … dat is buiten Bays verering voor Amerika’s militaire apparaat gerekend dat lucht krijgt van het complot en probeert om Megatrons plan te saboteren. Daarbij kunnen ze rekenen op de hulp van Autobot-ingewijde Sam Witwicky (Shia LaBeouf, naar eigen zeggen in zijn laatste “Transformers”-film) die eindelijk erkenning wil omdat hij de wereld al twee keer heeft gered en pas echt pissig wordt als zijn nieuwe vriendin Carly Spencer (Rosie Huntington-Whiteley) wordt ontvoerd door het Megatrongezinde kamp. Wat op zich een verhaal met potentieel is wordt door Bay eens te meer uitgerekt tot een bombastische orgie van twee uur en een half, waar geen kat nog zijn jongen durft uit terug te halen. Goed nieuws is dat Kevin Dunn en Julie White maar een handvol scènes meer hebben als LaBeoufs ouders (‘t zijn er nog steeds een handvol te veel) en dat Bay af en toe toch op de juiste knoppen drukt: de moordtocht van Laserbeak bijvoorbeeld laat zien dat er in “Dark Of The Moon” wel degelijk een goede film schuilgaat.

Waarom deze derde Transformers-prent toch nauwelijks beter is dan de vorige ?  Het militaire eresaluut (ja, er zijn close ups van stoer marcherende ‘all-American heroes’) is eens te meer niet te verteren zonder kotszakje (dat je terzelfdertijd kan gebruiken voor de pedante softrockintermezzi die de soundtrack geselen), het genante overacteren van John Turturro, Frances McDormand en John Malkovich doet elk cinefiel hart bloeden en Shia LaBoeufs houdbaarheidsdatum is bij deze ook definitief verstreken. Jammer allemaal, daar de visuele effectenhardware best wel impressionant is: de transformaties van de auto’s in de Transformers is nog steeds top of the bill, en tijdens de lange climax waarin Chicago ei zo na volledig wordt verwoest tijdens het treffen tussen de Autobots en de Decepticons vallen er eveneens mooie actietaferelen te grijpen. Alleen moet je om ze te vinden wel twee uur en een half met je handen in lauwe drek zitten te grijpen om tot die substantie te komen, en bij Michael Bay voelen die twee uur en een half aan als een hemelstergende eeuwigheid. Overkill die wij echt aan niemand willen, kunnen of durven aanraden.

Al is het wel lachen geblazen met Rosie Huntington-Whitely die domme bimbo Megan Fox vervangt: Bay brengt haar (net als Fox) in beeld als een natte droom met de handrem op en dat levert hilarische foute momenten op daar het wicht voor geen jota kan acteren. Ze mag dan wel naam en faam hebben als een “Victoria Secret’s”-uithangbord, het zal dan toch geen 'Victoria’s Acting Secret' zijn. Of hoe een gebrek aan focus, timing en zelfkritiek eens te meer een brakke blockbuster aflevert.