Tori et Lokita






verdeler

acteur/actrice (7)
regisseur (2)
producent (4)
scenarist (2)
beeldmonteur (1)

Wie wat thuis is in het oeuvre van de Dardennebroers en tijdens de eerste drie minuten van Tori Et Lokita al meteen ziet hoeveel miserie een van de twee hoofdpersonages over zich heen krijgt, weet al direct dat de kans op een vrolijk einde of zelfs een beetje soelaas aan de horizon klein is in deze film.
De twaalfde langspeler alweer van beide broers, en andermaal buigen ze zich over sociale en maatschappelijke weltschmerz die zowel binnen als buiten onze landsgrenzen te welig tiert. In een heel cynische bui kan je er de cineasten ditmaal van beschuldigen het zich wat gemakkelijk te maken door als het ware een dwarsdoorsnede samen te stellen uit hun vorige films. Alle onrecht dat ze hier laten zien, passeerde immers al eens de revue: uitbuiting van zij die het minder goed hebben of door de maatschappij als minderwaardig worden beschouwd, de krochten van de misdaad en illegaliteit, kinderverwaarlozing, hardvochtig draaiende administratieve molens, schrijnende ongelijkheid … allemaal al eens met verontwaardiging gebracht, maar helaas ook nog steeds brandend actueel.

Om het kort samen te vatten: de toestand is er nog niet op verbeterd. Zo blijkt uit het relaas van Tori en Lokita, twee jonge Afrikanen die in ons land hun toekomst willen opbouwen. De twaalfjarige Tori komt uit Benin waar hij als heksenkind werd vervolgd. Hij kreeg vrij snel het statuut van vluchteling gezien zijn jonge leeftijd en daadwerkelijk bewijs van zijn vervolging. Voor de bijna achttienjarige Lokita uit Kameroen liggen de kaarten anders: zij moet daadwerkelijk kunnen bewijzen dat ze een politieke reden had om naar ons land te komen en ook kunnen bewijzen dat Tori wel degelijk haar broer is. Wat hij niet is, maar Tori en Lokita bedachten dit plan om hun kansen op een wettelijk verblijf in ons land groter te maken. Bovendien willen de twee ook samenblijven daar ze een hechte vriendschap sloten tijdens hun verblijf in ons land.
Die vriendschap is meteen ook het hart van Tori Et Lokita. Alle beslissingen die de twee nemen en alle acties die ze ondernemen doen ze om samen te kunnen blijven en om elkaar te helpen in een veel te boos zijnde grote buitenwereld. Een wereld waarin mensensmokkelaars geld blijven eisen, een wereld waarin misbruik wordt gemaakt van hun jeugdige en deels illegale status, een wereld waarin misdaad de enige manier is om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen en vooral een wereld waarin ze eerder als nummer dan als individu worden aanzien en waarin hun leven nauwelijks een euro waard is.

De Dardennes filmen de tragiek niet enkel als secuur sociaal drama, maar ook als een heuse thriller: niet de eerste keer trouwens dat ze thrillermechanismes gebruiken om hun narratie te spijzen. Je kijkt dan wel naar een film die het Belgisch asielsysteem een veeg uit de pan geeft, tegelijkertijd krijg je er ook een tegen de ribben klevende misdaadfilm bij. Nu ze meer conventioneel filmen dan tijdens hun ‘onze camera plakt letterlijk op de huid van de personages’-aanpak uit hun beginjaren zorgt dat voor een sobere en efficiënte vertelstijl waar nagenoeg geen grammetje vet aan hangt. Vernieuwen doen de Dardennes dus niet met Tori Et Lokita, bestendigen des te meer.
En een extra pluim krijgen ze alweer voor hun acteursregie: de debuterende Mbundu Joely (Lokita) en Pablo Schils (Tori) bijten zich op een meer dan lovenswaardige manier vast in hun rollen en zorgen voor een extra tastbare laag in deze wrange levensschijf.
© tekst:
Extra informatie
- Een film binnen Competitie/uit de Officiële selectie op het Filmfestival van Cannes (2022).
- Winnaar van de Speciale prijs voor de 75ste editie van het Filmfestival van Cannes (2022) (Jean-Pierre Dardenne en Luc Dardenne).
- Winnaar van de Euskadi Basque Country 2030 Agenda Award op het San Sebastian Filmfestival (2022).