Thirteen

Gewoon
Thirteen poster
2003
28/01/2004
langspeelfilm
101 minuten
drama

verdeler

20th Century Fox 20th Century Fox

acteur/actrice (3)

Holly Hunter Holly Hunter → Melanie
Evan Rachel Wood Evan Rachel Wood → Tracy
Nikki Reed → Evie Zamora

regisseur (1)

Catherine Hardwicke Catherine Hardwicke

producent (2)

Jeffrey Levy-Hinte
Michael London

director of photography (1)

Elliot Davis
Thirteen

Er willen bij horen. Dat is het vertrekpunt van het langspeelfilm-regiedebuut van Catherine Hardwicke. Maar omdat er willen bij horen als filmtitel niet echt tot de verbeelding spreekt (zelfs niet in het Engels) koos men Thirteen als filmtitel. Ook al niet zonder betekenis want het hoofdpersonage in de film is dertien jaar en het geeft ook aan dat de jongeren zich vroeger en vroeger een bepaald imago, een zekere levensstijl en aanpak wilden eigen maken niettegenstaande deze hippe sfeer van onbezorgd tienerschap ook zijn tol eist. Seks, drugs en zich op een agressieve manier afzetten tegen alles wat gezag heeft of uitstraalt is op termijn niet alleen nefast voor het individu in kwestie, ook de mama en/of papa kunnen eraan kapot gaan. Misschien klinkt het allemaal net iets té moraliserend maar het is de essentie van deze film die in 2003 nog de regie-prijs kreeg op het Sundance Filmfestival. In de States noemt men het allemaal 'Girl Culture' Een belangrijk kenmerk van dit fenomeen is dat wie de leeftijd van 18 jaar bereikt en in zijn tienerjaren steeds een zeker ideaal heeft nagestreefd, al door middel van één of meer piercings of tattoos zijn lichaam heeft getooid, al van één of andere drug heeft geproefd en al een flinke bagage heeft op het vlak van seksbeleving. En overhoop ligt met mensen die hen (spel)regels willen opleggen.

Thirteen

Toen regisseur Catherine Hardwicke in het echte leven haar relatie beëindigde met een man die een rebelse dochter van 13 had, bleef ze contact met het meisje houden. De tiener was Nikki Reed en was ook geïnteresseerd in film en acteren. Echt moeilijk was het voor Hardwicke niet om Reed te overtuigen haar ervaringen en gevoelens neer te schrijven. Ze stimuleerde haar hierbij om zoveel mogelijk te putten uit haar eigen ervaringen waarbij er tot Hardwicke's verbazing in plaats van een lichtvoetige tienerkomedie een onthutsend verhaal ontstond met als ingrediënten seks, mode, eetstoornissen, winkeldiefstallen, zelfverminking en drugs. Veel dichter bij de realiteit kan je niet komen wanneer het meisje die het allemaal meemaakte en het scenario schreef ook nog zelf gaat meespelen in de film...

Thirteen

Thirteen gaat over twee meisjes van dertien die aanvankelijk totaal verschillen van elkaar. Evie is de knappe tiener waar iedereen in school naar opkijkt, een meisje met een perfect lichaam, omringd door massa's coole vrienden. Tracy is een studente die op andere vlakken presteert op school. Zo schreef ze recent een eigen gedicht wat niet alleen de lerares op school met verbazing sloeg, maar ook indruk maakte op haar moeder. Die is gescheiden en probeert als kapster de touwtjes op financieel vlak aan elkaar te knopen. Grote problemen heeft ze niet met haar kinderen maar daar zal binnenkort verandering in komen... Tracy slaagt erin om eens een namiddag te gaan shoppen met Evie en de twee worden al snel onafscheidelijk van elkaar. In korte tijd stemt Tracy haar gedrag, kledij en gewoontes af op de 'way of life' van Evie. Het begint met 'aangepaste kledij', roken en het verbruiken van alcohol over het piercen van navel en tong, tot de eerste seks én het experimenteren met verschillende soorten drugs. Tracy is op die manier in een andere wereld terechtgekomen waar er geen plaats meer is voor een bezorgde moeder, of het feit dat die een andere man in haar leven laat komen. De Barbie-poppen en knuffelberen in Tracey's slaapkamer moeten plaats ruimen voor heel wat andere dingen die nu belangrijk(er) geworden zijn in haar leven. De punten op school kennen een vrije val, een harde confrontatie met haar moeder en de vriend die nu ook is ingetrokken bij haar kan niet uitblijven...

Thirteen werd opgenomen in slechts 26 dagen en dat is bijzonder weinig. Zeker als je weet dat in het geval van opnames met minderjarigen het 'draaien' wettelijk beperkt is tot negen uur per dag. Thirteen is een film die niet op de klassieke manier werd gefilmd. Deze niet-conservatieve aanpak vertaalt zich eerst en vooral in het camerawerk. Met uitzondering van de slotscène in Tracy's slaapkamer werd de film opgenomen met een Super 16 'hand-held camera', gekenmerkt door heel weinig beeldstabiliteit en een soms sterk verminderde beeldkwaliteit. De filmmakers probeerden door het camerawerk van Elliot Davis (White Oleander en I am Sam) om de kwetsbaarheid en de verwarring die de adolescentie kenmerkt weer te geven alsook de emoties in de film te visualiseren... Men probeerde hierdoor een situatie te creëren waarbij er geen barrières meer zouden zijn tussen de acteurs en actrices enerzijds en de kijker anderzijds. We vinden zelf dat deze aanpak geen enkele meerwaarde geeft aan de film en door heel wat mensen allicht als onnodig of storend zal ervaren worden. De manier waarop met kleuren wordt omgesprongen is daarentegen wél zinvol. Thirteen is een film die heel onschuldig, fris en speels van start gaat maar hoe langer hoe donkerder, hoe grauwer wordt. Wanneer Tracey op het eind van de film aan school wordt afgehaald en thuis wordt opgewacht door haar moeder, Evie en haar voogd, dan zijn de donkere, soms bijna monochrome beelden in de scène die hierop volgt eigenlijk de vertaling van de dramatiek van de situatie waarnaar men is in geëvolueerd. Het einde van de film is dan ook het hoogtepunt van een prent die in zijn totaliteit bekeken toch onder de (hoge) verwachtingen bleef.

Koenraad Adams