Tchaikovsky's Wife

Goed
Tchaikovsky's Wife
2022
05/04/2023
langspeelfilm
143 minuten
drama
speelfilm

verdeler

Imagine Film Distribution Imagine Film Distribution

acteur/actrice (7)

Odin Lund Biron → Tchaikovsky
Nikita Elenev → Kotek, Tchaikovsky's student
Ekaterina Ermishina → Liza, Antonina's zuster
Phillipp Avdeev → Modest en Anatal, Tchaikovsky's broers
Alyona Mikhailova → Antonina
Natalia Pavlenkova → Olga Nikaznorovna, Antonina's moeder
Miron Fedorov

regisseur (1)

Kirill Serebrennikov

producent (4)

Ilya Stewart
Kirill Serebrennikov
Murad Osmann
Pavel Burya

director of photography (1)

Vladislav Opelyants

uitvoerend producent (2)

MIke Goodridge
Elizaveta Chalenko

scenarist (1)

Kirill Serebrennikov

productieontwerper (1)

Vladislav Ogay
Tchaikovsky's Wife

Indien er in 1877 al boekskes bestonden, dan stonden Pjotr Iljitsch Tsjaikovski en zijn eega Antonina Miliukova er zeker meermaals in. Huwelijken bij de rijken en beroemden waren in die tijd ongetwijfeld ook al niet te versmaden voor het roddelgrage plebs.

En wat voor een huwelijk: door hem afgesloten om zijn homoseksualiteit te verdoezelen, door haar omdat ze stapelverliefd was op de componist. Al na zes weken ging het paar uit elkaar, maar een officiële scheiding kwam er niet. Miliukova weigerde immers om te scheiden, zodat ze ook nog steeds zijn echtgenote was toen Tsjaikovski in 1893 op zijn drieënvijftigste aan cholera bezweek. Deze schimmige romance die eigenlijk geen romance was, zat in 1971 ook verwerkt in Ken Russells The Music Lovers met Richard Chamberlain en Glenda Jackson in de hoofdrollen. De Rus Kirill Serebrennikov giet het allemaal in een donkere, modderige maar toch exorbitante bespiegeling over obsessie, afstoting, historische zeden en kunstzinnige zotheid.

Tchaikovsky's Wife

Serebrennikov is al een tijd een luis in een van de vele pelsen van het Russische Poetinregime: in 2017 werd hij valselijk gearresteerd wegens verduistering van staatsgelden en kreeg hij twee jaar huisarrest. En dat allemaal terwijl zijn films meer en meer voet aan de grond krijgen buiten Rusland: zo stroomden zowel het heel fijne Leto, het pandemische Petrov’s Flu als deze Tchaikovsky’s Wife via internationale filmfestivals door naar een wijder publiek. Alvast een constante bij deze titels: het opduiken van surrealistische koortsdromen die de grens tussen verlangen en werkelijkheid proberen te duiden. In deze prent beperken die zich tot een minimum en zijn ze eigenlijk pas in het laatste kwartier – waarin de waanzin van Miliukova volledig op het voorplan staan – omnipresent. Op de levende dode-sequentie waar de film mee aftrapt na weliswaar.

Tchaikovsky’s Wife is wat in de volksmond een moeilijke film wordt genoemd: lang, detaillistisch en bij tijd en wijlen hermetisch geïsoleerd. Bij de pinken blijven is dus de boodschap. Neemt je daarvoor graag bij de hand: Alyona Mikhailova die zich met Glenn Close-achtige verve op Tsjaikovski (Odin Biron) gooit. Een vertolking die van Miliukova zowel een dapper als tragisch figuur maakt – gevangen in de tijd en in haar eigen obsessie. Veel geluk bracht die obsessie haar niet: de laatste twintig jaar van haar leven spendeerde ze in een mentale instelling.

Tchaikovsky's Wife

Even fascinerend als de stalkende zotheid van Miliukova is de beslissing van Tsjaikovski om met haar te huwen. Ze kwam onder zijn aandacht nadat ze hem een paar obsessieve brieven had geschreven die bij hem het idee van een façadehuwelijk lieten ontspruiten. Maar zelfs die homoseksualiteit verdoezelende façade wou hij laten varen om uiteindelijk zo snel mogelijk verlost te zijn van wat hij een weerzinwekkende vrouw noemde. Door haar weigering te scheiden bleef hij haar gedurende zijn hele huwelijk smartengeld betalen, vooral om te vermijden dat de hele affaire een smet op zijn blazoen zou werpen en daardoor ook alsnog zijn voorliefde voor jonge mannen aan het licht zou komen.

Over het werk van Tsjaikovski kom je weinig te weten in deze balorige biopic: als je vooraf niet weet dat de man balletspektakels als Het Zwanenmeer, De Notenkraker en De Schone Slaapster op zijn actief heeft staan, dan zal je dat na deze film ook niet weten. Om nog maar te zwijgen over ‘s mans talrijke opera’s en symfonieën die van hem een van de meest succesvolle Russische componisten ooit maakten die ook buiten zijn geboorteland het nodige aanzien wist te vergaren.

Maar geen film over het maakproces van muzikale composities dus deze prent, maar wel een tegendraadse kijk op een obsessieve non-romance die zwartgalligheid en tristesse verpakt in een hypnotiserende kijk op een getroebleerde geest en stiekeme decadentie. En aan het eind wint de aanhouder.

Alex De Rouck
Extra informatie
  • Film uit de officiële Selectie op het Filmfestival van Cannes (2022)


Synopsis

Antonina Miliukova, een jonge, mooie en pientere 19e-eeuwse Russische aristocrate, kan alles krijgen wat ze wil. Ze wordt hopeloos verliefd op Pjotr Tsjaikovski en wil kost wat kost met hem trouwen. Hij stemt in om een einde te maken aan de geruchten over hem. Vrij snel geeft Tsjaikovski haar de schuld van zijn tegenslagen en depressies en probeert op brute wijze van zijn vrouw af te komen. Verteerd door haar gevoelens voor hem en door zijn vernederingen, wordt Antonina tot waanzin gedreven...