Identity. Supremacy. Ultimatum. Legacy. Nada. De inspiratie in de Bourne-achtervoegsels is precies op. Nochtans schreef Eric Van Lustbader in het kielzog van Robert Ludlum nog acht Bourne-boeken met achtervoegsel. Keuze genoeg dus. Niet dat de inhoud van de boeken – op de eerste na – ooit gevolgd is door de filmmakers. Titel lenen en dan een eigen ding doen, dat is zowat de teneur van de Bourne-‘verfilmingen’. Hoe dan ook, de vijfde worp in de franchise simpelweg “Jason Bourne” noemen, kan je moeilijk een geïnspireerde vondst noemen. De officiële uitleg à la ‘Matt Damon is zo vergroeid met de rol dat hij het personage gewoon is’ klinkt redelijk hol. En hoe gaan de producers het oplossen als er ooit een zesde Bourne-film komt? “Bourne To Be Alive”? “Bourne Free”?

Na de oorspronkelijke trilogie gaf Matt Damon te kennen dat het voor hem mooi was geweest. Drie succesvolle en positief onthaalde films, een afgerond verhaal … een vierde hoefde niet voor hem. Waarop Universal besloot om de kassakoe verder te zetten zonder Bourne binnen hetzelfde Threadstone/CIA-universum. “The Bourne Legacy” met Jeremy Renner in de hoofdrol deed het echter minder goed, en bij Universal zullen ze ongetwijfeld dik tevreden zijn geweest dat Damon zich alsnog akkoord verklaarde om terug in de reeks te stappen. Samen met Paul Greengrass – regisseur van “Supremacy” en “Ultimatum” – zelfs. Goed nieuws voor de fans van de serie en van gebald filmmaken tout court. Greengrass is immers de meest interessante actieregisseur van zijn generatie. Voor wie tegen een zeeziekcameraperspectief kan tenminste. Zijn actie speelt zich niet af op kunstmatig vrijgemaakte Hollywoodsnelwegen of in verlaten gepimpte fabrieksruïnes, maar steevast in het midden van stedelijke agglomeraties. Of - in het geval van “Captain Phillips” - tussen de woeste baren. Hoe logistiek uitdagender, hoe liever hij het heeft. In die optiek is de achtervolging in Athene – temidden van uit het wereldnieuws geplukte betogingen en plunderingen van ontevreden economisch uitgeklede Grieken – een van de hoogtepunten uit de Bourne-franchise.

Wie de vorige vier (of enkel de eerste drie) Bournes fantastisch vond, heeft alvast geen reden om “Bourne 5” links te laten liggen. Integendeel: “Jason Bourne” is een vibrerende brok actie, gefilmd op het scherpst van de snee. Actie zoals actie moet zijn. Extra motivatievoer: de interessante castuitbreidingen met Tommy Lee Jones, Alicia Vikander en Vincent Cassel als nieuwe nemesissen van Bourne. Jones is een nieuwe CIA-baas voor wie alles wat met Bourne te maken heeft een doorn in het oog blijft, Vikander de baas van de cybercrimecel die met computerhacks, boze blikken en softwaregejongleer op het spoor van Bourne blijft (en er een eigen verborgen agenda op nahoudt) en Cassel een huurmoordenaar die op wraak zint nadat zijn undercoverstatus door Bournes onthullingen aan flarden werd gemarteld.  

Het is echter niet allemaal peis en vree in Bourneistan. Het zwaktebod van de prent is het scenario. Geschreven door Greengrass en monteur Christopher Rouse – een opvallend combo in elk geval. Wie de plot louter bekijkt als canvas voor Greengrass’ actiesetpieces zal er zich niet aan ergeren. Wie toch iets meer wou dan ‘Bourne wordt voor de zoveelste keer opgejaagd door de CIA’, zal af en toe wel puffen en zuchten. Bournes verhaal was immers rond: zijn verleden als David Webb was uitgeklaard en de weinig koosjere CIA-politiek in de openbaarheid gebracht. De ‘en daarna’-staart begint te kwispelen als Bourne van spitszuster Nicky Parsons (Julia Stiles) te horen krijgt dat zijn vader (De Palma-favoriet Gregg Henry) ook bij de oprichting van Threadstone was betrokken en dat de CIA inmiddels aan een nieuw gelijkaardig project werkt.

Op zich een uitgangspunt waar zeker wat mee aan te vangen valt, maar de urgentie van het originele drieluik ontbreekt. Een déjà-vu is nooit veraf en de climax blijkt uiteindelijk wat lauwtjes met een deur die ‘uit economische overwegingen’ nogal opvallend openblijft voor wat eventueel “Bourne 6” kan worden. Al hoef je uiteindelijk niet zwaar te struikelen over de opgewarmde verhaalkost: in een zomer gedomineerd door halve ideeën, mat superheldengegeeuw en overbodige vervolgfilms is “Jason Bourne” meer dan welgekomen. Zelfs al is hij ironisch genoeg eigenlijk ook een overbodige sequel.