Invasion of the Body Snatchers

Klasse
Invasion of the Body Snatchers (1956)
1956
langspeelfilm
80 minuten
sciencefiction

acteur/actrice (2)

Dana Wynter

regisseur (1)

Don Siegel Don Siegel

uitvoerend producent (1)

Een van de allerbeste noir/paranoia-sciencefictionthrillers die Hollywood ooit heeft voortgebracht, en meteen ook een van de allerbeste voorbeelden van Don Siegels bedrieglijk spaarzame vakmanschap. Ja, Invasion of the Body Snatchers is een bonafide klassieker.

De basis is Jack Finney’s sf-roman The Body Snatchers die in 1954 verscheen als vervolgfeuilleton in Collier’s Magazine. Daarin wordt een Californische voorstad belaagd door buitenaardse wezens die reusachtige peulzaden droppen. Uit die zaden groeien perfecte dubbelgangers van de inwoners van de stad, en wanneer die slapen worden hun lichamen vervangen door hun buitenaardse equivalenten die er uitzien als perfecte dubbelgangers, maar ook volledig emotieloos zijn. Scenarist Daniel Mainwaring knabbelde de ontknoping van de roman weg en koos er samen met Siegel voor om het einde open te laten en de invasie van de lichaampakkers te laten voortduren. Een plan dat niet op goedkeuring kon rekenen van distributeur Allied Artists, en Siegel en producent Walter Wanger zagen zich tegen hun zin verplicht om een proloog en epiloog op te nemen met een ‘eind goed, al goed’-insteek. Jammer wel, want het bleke einde zou beter hebben gepast bij de kleinschalige apocalyptische teneur waar (het fictieve) Santa Mira mee te maken krijgt.

Een van de redenen waarom Invasion of the Body Snatchers zo hoog staat aangeschreven en ettelijke tweede levens kreeg na de ietwat anonieme eerste double bill-release met The Atomic Man waren de vermeende dubbele bodems. Er was een stroming die de film zag als een aanklacht tegen de communistische heksenjacht van senator McCarthy en er waren anderen de die film net als een waarschuwing zagen tegen de communistische overheersing. Volgens Siegel, Mainwaring en Wanger allemaal lariekoek: zij beweerden bij hoog en laag dat ze geen enkele politieke boodschap hadden verstopt of toch minstens niet van die aard om uit te stijgen boven het entertainmentsgehalte van hun film. Punt, komma en andere regel. Al valt het niet te ontkennen dat Invasion of the Body Snatchers een sterke allegorische subtext heeft: is het geen politieke agenda, dan op zijn minst toch een maatschappelijke sneer naar een gevoelloze wereld. Siegel houdt het tempo strak en de plotlijn intrigerend met op het voorplan arts Kevin McCarthy – een op de valreep vervanging voor Richard Kiley – en zijn vriendin Dana Wynter die in een race tegen de klok uit de klauwen van de overgenomen dorpsbewoners/peulmensen en Klaas Vaak moeten zien te blijven.

Finneys boek werd nog driemaal opnieuw verfilmd, telkens met een tijdsupdate. Philip Kaufmans jarenzeventigversie uit 1978 moet daarbij nauwelijks onderdoen voor Siegels versie. In 1993 leverde Abel Ferrara een voor zijn doen verrassend fijnzinnige versie af die zich op een militaire basis situeerde. De ‘grote sterren’-versie met Nicole Kidman en Daniel Craig uit 2007 was dan weer een pijnlijke slag in het water.

Opmerkelijk: in België verscheen Siegels versie pas in oktober 1972 officieel in de zalen. Over een cultstatus gesproken.

Alex De Rouck