Voor wie de afgelopen jaren in het hol van Pluto of Goofy zat en toch niet zou weten waar het om draait: The Girl with the Dragon Tattoo is de Amerikaanse versie van Stieg Larssons wereldwijde megaseller Män Som Hatar Kvinnor uit 2005, genoegzamer bekend als het eerste deel van de Millennium-trilogie ofte Mannen die vrouwen haten. In 2009 werden de drie delen van de thrillerreeks al eens verfilmd voor de Zweedse tv, en min of meer tegelijkertijd opnieuw gemonteerd voor een internationaal verspreide en gegeerde bioscoopversie. De kans dat u al bekend bent met de scenarioscharnieren en de ontknoping van deze 'whodunit' is met andere woorden vrij groot.

Laat dat u vooral niet tegenhouden om alsnog te gaan kijken naar de Hollywoodadaptatie. Die is zowaar geslaagd te noemen, en toont aan dat niet alle remakes die Amerika uitbraakt bij voorbaat verloren zijn, zelfs niet als die tweede versie er komt terwijl de eerste eigenlijk nog niet koud is. David Fincher toont zich alweer een begenadigd vakman, die er zowaar in slaagt om zijn donkere stijlkenmerken en cyberpunkvoorliefdes salonfähig te maken zonder zijn ziel te verkopen. Kijk naar de begingeneriek (een nagenoeg geniale darkroomversie van de James Bond-intro’s op de tonen van Trent Reznor en Atticus Ross’ coverversie van Led Zeppelins Immigrant Song) en u weet meteen dat Fincher met deze prent geenszins de commerciële hoer uithangt.

Twee verhaallijnen kronkelen zich doorheen The Girl with the Dragon Tattoo. De eerste gaat over onderzoeksjournalist Mikael Blomkvist (Daniel Craig) die schrijft voor het tijdschrift Millennium waarvan hij mede-eigenaar is. In een recent nummer beweerde hij dat zakenmagnaat Wennerström frauduleuze praktijken bedrijft. Wegens gebrek aan bewijzen daagt Wennerström hem voor de rechter en moet Blomkvist bijna honderdduizend dollar schadevergoeding betalen. Hij besluit zich tijdelijk terug te trekken uit Millennium en wordt daarop benaderd door de advocaat van Henrik Vanger (Christopher Plummer), de gepensioneerde CEO van Vanger Industries, zowat het grootste familiegerunde conglomeraat in Zweden. Henrik vertelt hem hoe zijn zestienjarig nichtje Harriet veertig jaar geleden spoorloos verdween, en dat hij er zeker van is dat iemand van zijn familie haar heeft vermoord. Onder het mom van het schrijven van Henriks memoires, aanvaardt Blomkvist de opdracht. Hij krijgt onderdak in een leegstaand huis op het eiland Hedeby in Hedestad, vlak bij de riante huizen van de leden van de Vangerfamilie. Blomkvist ontdekt dat de familie (waarvan de helft niets meer met elkaar wil te maken hebben) een serieuze vijs los heeft en trekt op onderzoek uit. Vraag blijft of de reden van Harriets verdwijning/moord te maken heeft met de zaken van de clan of dat er toch een persoonlijk motief was.

Tegelijkertijd vertelt The Girl with the Dragon Tattoo het verhaal van Lisbeth Salander (Rooney Mara, die van Fincher de rol kreeg op basis van haar ene scène in The Social Network). Zij probeerde op twaalfjarige leeftijd haar vader te vermoorden, en staat sindsdien onder toezicht van de Zweedse staat. Wat betekent dat ze voortdurend van opvanggezin verandert en steeds moet kunnen aantonen dat ze sociaal geëngageerd is en geen wrok meer koestert tegen de maatschappij. Makkelijker gezegd dan gedaan, daar de haar toegewezen advocaat Bjurman (vertolkt door Nederlander Yorick van Wageningen) haar dwingt tot seksuele handelingen in ruil voor haar maandgeld. Totdat bij Lisbeth de stoppen doorslaan en ze haar beul een koekje van eigen deeg heeft.

Lisbeth verdient haar geld met computerhacken en voerde in die hoedanigheid een onderzoek uit naar Blomkvist, vooraleer Henrik Vanger hem engageerde voor de speurtocht naar Harriet. Blomkvist ontdekt dat het onderzoek van Salander naar hem heel grondig was, en vraagt haar of ze hem wil helpen in zijn speurtocht naar de duistere familiegeheimen van de Vangers. Salander accepteert, en al gauw groeit er een stevige, zij het gevaarlijke band tussen de journalist en de computercrack.

Het is pas wanneer Blomkvist en Salander elkaar ontmoeten en met elkaar samenwerken dat The Girl with the Dragon Tattoo echt in een stroomversnelling komt. Al zorgt de dubbele verhaallijn ervoor dat niet altijd alles even snor zit. Dat blijkt ook uit de climax: het afronden van de eerste verhaallijn is niet meteen het einde van de film, die daarna nog heel wat tijd nodig heeft om het andere verhaal af te sluiten. Dat is niet noodzakelijk de fout van Fincher of topscenarist Steven Zaillian (Schindler’s List, Mission: Impossible, American Gangster, Moneyball), maar heeft vooral te maken met het bronmateriaal van Larsson. Zaillian en Fincher slagen erin om die dikke pil zo getrouw mogelijk te verfilmen, al voegen ze uiteraard persoonlijke toetsen toe. In het geval van Fincher zijn dat heel wat sfeervolle details die de adrenalinespiegel van de personages mooi typeren (de retraitescènes met Craig staan in schril contrast met de duistere dooltocht van Mara in Stockholm). Waardoor deze verfilming, niettegenstaande een paar inzinkingen of trage stukken, verrassend gebald is en zijn speelduur van ruim twee uur en een half goed benut. Op de vraag wie nu de beste Salander is (Mara of Noomi Rapace, die dankzij haar rol in de originele trilogie internationaal is doorgebroken), blijven we het antwoord schuldig. Vast staat dat Mara zeker niet moet onderdoen voor Rapace en door de grotere dosis geweld en seks die Fincher toont misschien zelfs een nog moedigere vertolking neerzet.

Feit is dat The Girl with the Dragon Tattoo geslaagde recyclage is, en wij hopen alvast dat Fincher aan boord blijft voor de onvermijdelijke nieuwe versies van The Girl Who Played with Fire en The Girl Who Kicked the Hornest’s Nest, delen twee en drie uit de cyclus. Zowel Craig als Mara hebben een contract voor de drie films, momenteel is het nog niet duidelijk of Fincher die twee delen zal draaien. Zijn agenda zit immers behoorlijk vol met als eerste project in de pijplijn een nieuwe verfilming van Jules Vernes 20.000 Leagues Under the Sea die – als het van Fincher afhangt – er zal uitzien als een 'steampunk' sciencefictionprent. Iets om naar uit te kijken, alvast.