Elle
acteur/actrice (9)
regisseur (1)
producent (2)
Krak. Daar gaat de lans die hier gebroken wordt voor Saïd Ben Saïd, de Frans-Tunesische producent die met graagte geld investeert in films van klasbakken als Roman Polanski (“Carnage”), Brian De Palma (“Passion”) en David Cronenberg (“Maps To The Stars”). Namen waar het gros van de iSquashende executive maatpakken in Hollywood meesmuilend de neus voor ophaalt, vaak omdat er te weinig voeling is met het glorieuze verleden van de zevende kunst. Ach ach. Erg erg. Saïd legde intussen ook centen op tafel voor “Tomboy”, een door Walter Hill geregisseerde actieprent met Sigourney Weaver die volgend jaar in kannen en kruiken moet zijn. Aber maintenant right now terwijl je dit leest maakt hij het mooie weer met “Elle”, een in Frankrijk door Paul Verhoeven geregisseerde wraakthriller. Er zijn al voor minder verfrissende combo’s gratis gewatteerde nekmassages uitgedeeld.
Paul Verhoeven is een vakman eerste klas. Net als Polanski, De Palma en Cronenberg zelfs eentje buiten categorie. Af en toe leveren ze weliswaar een film af die de bal misslaat, maar over het algemeen is je onderdompelen in een prent van een van deze heren meer dan genoeg reden om een cinematografische horlepiep ten beste te geven. En dat is zeker het geval bij deze “Elle”. Niet dat dit een uppercut uitdelend meesterwerk is, maar het is zalig om Verhoeven nog eens in relatieve vrijheid zijn ding te kunnen zien doen. Geen commercieel Hollywoodgebeeldenstorm meer, maar een doolhofthriller annex gitzwarte zedenschets die qua trancefactor heel dicht aanleunt bij zijn jarentachtigklassieker “De Vierde Man”. Cinema om van te smullen dus.
“Elle” is gebaseerd op een roman van Philippe Dijan. Een naam die hier niet onmiddellijk een belletje deed rinkelen, maar naarstig opzoekwerk bracht aan het licht dat van die man dertig jaar terug “37°2 Le Matin” werd verfilmd. Hij weet dus blijkbaar wel het een en ander over broeierige plotsmederij. Even was er sprake om het scenario te verkassen naar Amerika, maar uiteindelijk besloten Saïd en Verhoeven om de Franse wortels van “Elle” te behouden. Een goede beslissing zo bleek: wat in een Amerikaanse setting misschien iets te gekunsteld zou geweest zijn, vindt in de Franse voorstad een bijna natuurlijke habitat.
De zij in de titel is Michèle (een ballenbrekende Isabelle Huppert). Een sterke carrièrevrouw die geen enkel obstakel uit de weg gaat, zo blijkt. Ze staat aan het hoofd van een gameontwikkelingsbedrijf, draagt de erfenis van een seriemoordende vader mee, heeft een relatie met de partner van haar beste vriendin, probeert haar zoon zijn manzijn te laten bewaren in diens relatie met een hem koeionerende troela en verleidt haar buurman vlak onder de neus van diens echtgenote. Op een namiddag wordt ze in haar eigen huis aangevallen en verkracht door een gemaskerde man. Een trauma houdt ze aan het voorval niet over: ze laat voor alle veiligheid een geslachtsziektetest uitvoeren, waarschuwt de politie niet, en schaft zich pepperspray en een hakbijl aan. Klaar voor als de onverlaat het nog eens zou wagen. En wat aanvankelijk de genen vertoont van een wraakthriller (de openingsscène zit er al meteen boenk op) evolueert zo gaandeweg naar een karakterstudie waarin bijlange na niet alles is wat het lijkt.
Het is die kronkelige onvoorspelbaarheid die van “Elle” uitstekende cinema maakt. Samen met de wetenschap dat Verhoeven hier al zijn stokpaardjes afvinkt en dat dit een film is die volledig drijft op regiematige finesse, intrigerende vertolkingen en inhoudelijk lef. Heerlijk om als cinefiel die combinatie te mogen omarmen. Merci, Paul.