Gieren en lachen als was je een onbezorgd kind na een ritje op de paardendraaimolen … dat gevoel kan je overvallen na een visie van het uiterst geinige en zwierige The Duke, de testamentfilm van de in september 2021 overleden Roger Michell. Die zag zijn film in 2020 nog wel in première gaan op het festival van Venetië, maar de algemene bioscooprelease in het begin van 2022 – verlaat door de coronadoortocht – mocht hij dus niet meer meemaken. Je carrière beëindigen met een film die kolkt van de levensvreugde … het is tegelijkertijd schoon en ironisch.

De levensvreugde komt voor een groot deel door een magnifieke vertolking van Jim Broadbent, een man die erin slaagt om zowel in een hoofd- als bijrol het laken naar zich toe te trekken. De carte blanche die hij krijgt om deze film volledig naar zijn hand te zetten neemt hij dan ook gretig aan, met assistentie van de ook al in kermiszwiermodus verkerende Helen Mirren.

Broadbent kruipt in de huid van Kempton Bunton, een gepensioneerde sociaal onrecht aanklagende Robin Hood uit Newcastle-upon-Tyne die zich begin jaren zestig onder meer liet opmerken door zijn burgerlijk ongehoorzaamheidsprotest tegen de televisiebelasting die mensen in Engeland toen moesten betalen. Buntons redenering: dat het net arme en eenzame mensen zijn die het meest baat hebben bij televisie en dat die taks dus eigenlijk mensonterend is.

Maar dat protest in de marge verdwijnt in het niets als hij in 1965 een nationale beroemdheid wordt. Hij komt immers in het bezit van het uit de National Gallery ontvreemde schilderij Portrait Of The Duke Of Wellington. Dat werk van Francisco Goya was toen door de Britse regering overgekocht van een Amerikaanse verzamelaar voor de som van honderdveertigduizend pond om het schilderij in Engeland te kunnen houden. Om dat bedrag in het juiste daglicht te stellen: die onbeduidend lijkende som komt inmiddels overeen met meer dan 3 miljoen pond. Schande om zoveel geld te betalen voor een schilderij, redeneert Bunton die prompt losgeldbrieven naar de regering stuurt waarin hij belooft het schilderij te zullen terugbrengen als de honderdveertigduizend pond wordt gebruikt voor bejaardenhulp in het algemeen en gratis televisielicenties in het bijzonder. En dat terwijl het dure schilderij verborgen zit in een valse wand in een kleerkast in zijn huis. Uiteraard loopt Bunton uiteindelijk tegen de lamp en dat culmineert in een hoogst geanimeerd proces, vier jaar na de diefstal van het schilderij.

Broadbent is ronduit fantastisch in de rol van Bunton: met geestige oneliners en observaties maakt hij van zijn personage en van de film ongemeen zonnige traktaten. Een van de weinige zatte nonkels die je wel tegen het lijf wil lopen op kerstavond als het ware. Mirren is zoals reeds aangestipt even zwierig als zijn (niet) begrijpende echtgenote en in het tweede deel van de film mag ook Matthew Goode even zijn Britse acteercharme komen bewijzen in een ook al amusante bijrol als Broadbents advocaat.

The Duke is een pretentieloze feel good crowdpleaser waarin goed getimede splitscreenovergangen en een fleurige soundtrack van George Fenton voor extra schwung zorgen. Met als bijkomende bonus nog een ‘wel, heb je nou ooit’-verwijzing naar Dr. No. Fijn brombeerverjagend: dat is The Duke.

Gezien op Film Fest Gent.